با گسترش شهرنشینی و رشد جمعیت در شهر شیراز، با هدف دسترسی بهتر، آسانتر و بهینهتر، متروی این شهر در مسیر رشد و توسعه قرار گرفت. از نظر زمانی، متروی شیراز پس از متروی تهران و متروی مشهد، سومین سامانۀ قطارشهری بهشمار میرود که به بهرهبرداری رسیده است.
سامانه قطارشهری شیراز، در مجموع شامل 6 خط میشود که طول تقریبی آن، نزدیک به 100 کیلومتر است؛ از این 6 خط، خط 1 که در ساعات اوج تردد، نزدیک به 120 هزار نفر را روزانه جابهجا میکند، بهطور کامل فعالیت دارد. بهعلاوه، بخش اول خط 2 عملیاتی شده و قابل استفاده است.
خط 1 متروی شیراز که غرب شیراز را به شرق این شهر پیوند میدهد، شامل 20 ایستگاه و 25 کیلومتر طول است.
این خط از پل احسان شروع میشود و با عبور از مکانهای مهمی مثل پل معالی آباد، بلوار شهید چمران، میدان امام حسین و بازار وکیل به یکی از مهمترین فرودگاههای ایران، یعنی فرودگاه شهید دستغیب میرسد؛ این خط توانایی جابهجایی ۱۰ هزار مسافر در ساعت را دارد.
خط 2 متروی شیراز با 15 کیلومتر طول، جنوب را به شمال متصل میکند؛ این خط توسط انجمن بینالمللی تونل و فضاهای زیرزمینی (ITA) در دسته هزینه زیر 50 میلیون یورو به عنوان یکی از 3 پروژه برتر دنیا انتخاب شد.
خط 2 متروی شیراز 13 ایستگاه دارد که 2 ایستگاه از این 13 ایستگاه همسطح با زمین و 11 ایستگاه دیگر بهصورت تونل هستند؛ همچنین، این خط در ایستگاه امام حسین با خط 1 و در ایستگاه استقلال با خط 4 تلاقی دارد.
خط 3 متروی شیراز از ایستگاه میرزای شیرازی، سومین ایستگاه خط 1 آغاز میشود و به سمت غرب شیراز حرکت میکند. برای این خط، حدود 12 کیلومتر طول پیشبینی شده است که از این 12 کیلومتر، 4 کیلومتر ابتدایی بهصورت تونل و بقیه همسطح با زمین خواهد بود.
خط 3 با 8 ایستگاه، توانایی جابهجایی بیش از 18،000 مسافر را خواهد داشت. بهعلاوه این خط به شهر صدرا، یعنی قطب درمانی ایران متصل خواهد شد.
خط 4 متروی شیراز بهطول تقریبی 17 کیلومتر و با 17 ایستگاه شرق را به غرب متصل و از بلوارهای مهم شیراز مثل بلوار پاسداران، بلوار استقلال و بلوار سیبویه عبور میکند.
طرحاولیه، پیادهسازی و عملیات اجرایی فاز اول خط 4، در مهرماه سال 1402 آغاز شد. این خط بهگونهای برنامهریزیشده که با خط ۱، ۲، ۵ و ۶ تقاطع داشته باشد.
خط 5 متروی شیراز، خطی 10 کیلومتری با 9 ایستگاه است که قرار است از آرامگاه سعدی آغاز شود و در میدان کوشک خاتمه یابد. این خط از مسیرهایی مانند بلوار بوستان، بلوار هفتتنان و میدان ولیعصر عبور میکند و قرار است با خط 1 و 2 و 4 و 6 ارتباط داشته باشد.
خط 6 متروی شیراز به طول 15 کیلومتر و شامل 14 ایستگاه است که از تقاطع زرگری آغاز میشود و در بلوار مدرس در پل غدیر خاتمه مییابد؛ این خط با خطوط ۱، ۲، ۴ و ۵ ارتباط خواهد داشت؛ میتوان گفت این خط غرب را به شرق شیراز متصل میکند.
قیمت استفاده از متروی شیراز با کارت شهروندی، 1،800 تومان است که در ابتدای سفر از اعتبار کارت مسافر کسر میشود. بهای بلیط تکسفره 3،000 تومان است.
بهطور تقریبی ساعتکاری متروی شیراز در روزهایکاری از ساعت 6 صبح آغاز میشود و در ساعت 10 شب پایان مییابد. در روزهای تعطیل، ساعتکاری از ساعت 7 صبح تا 9 شب است.
فاصله زمانی بین قطارها (Headway) در شیراز بین 12 تا 15 دقیقه است که احتمالاً با توجه به نیاز شهری، این زمان در آیندهای نزدیک کاهش پیدا کند.