مسجد جامع تاریخی قاضی آران و بیدگل

مسجد جامع قاضی آران و بیدگل از جاذبه های توریستی تاریخی آران و بیدگل استان اصفهان است که مجموعه ای است قدیمی و کهن و متشکل از مهدیه، مسجد جامع قاضی، حسینیه، بقعه ی متبرکه ی پنج امامزاده، آب انبار، بازارچه ی شرقی و غربی، مسجد ملاعلی، خانه‌ی علمای عاملی آرانی، و بناهای دیگری است که قدمت اکثر آن ها به دوران صفویه و زندیه بر می گردد. بنای مسجد قاضی که در آران و در 10 كیلومتری شمال كاشان واقع شده است مجموعه ‌ای از ابنیه و ساختمان ‌های قرون مختلف اسلامی می باشد. بنای مسجد در 2 طبقه تحتانی و فوقانی بنا شده و در نوع خود کم نظیر و فوق العاده است. طبقه تحتانی آن، هم كف با زمین كوچه می باشد و از یک شبستان وسیع و كم نور كه نزدیک 80 پایه و ستون های خشتی ضخیم دارد، تشکیل شده است طبقه فوقانی مسجد چند پله از سطح كوچه بالاتر بوده و دارای صحن چهار ایوانی قدیم و شبستان ‌های زمستانی و بناهای سرپوشیده بهاری و مهتابی و تابستانی می باشد. ساختمان این شبستان‌ ها از دوره مغول به بعد و بر اساس اصول و طرح های منظم هندسی با ستون ‌های موزون و ظریف و با سقف‌ های رومی و آجری یكی پس از دیگری ساخته یا مرمت و تعمیر اساسی شده‌ اند. شبستان بزرگ و عالی آن، در قسمت جنوب صحن واقع شده و دارای كتیبه قرآنی برجسته ‌ای است كه با خط ثلث گچبری شده است. در جنب آن، چهل ستون دیگری ساخته شده كه دارای محراب مقرنس گچكاری است و در طرفین آن ترنج های نقاشی شده است. در طرف غربی مسجد، بقعه امامزادگان واقع شده است. بر دیوار كوچه و مقابل در ورودی مسجد، سنگ نوشته‌ ای مشتمل بر مقرراتی راجع به رفت و آمد و امنیت آران با تاریخ 1124 هجری واقع شده است.

مجموعه تاریخی قاضی یکی از جاذبه‌های دیدنی و تاریخی آران و بیدگل است که در ده کیلومتری کاشان واقع شده است. این مجموعه از حسینیه، آرامگاه مقدس چند امام‌زاده، خانه علمای عاملی آرانی، مسجد ملاعلی، آب انبار و بازارچه شرقی و غربی تشکیل شده است که اکثر آن‌ها در دوران زندیه و صفویه ساخته شده‌اند. مسجد جامع قاضی نیز یکی از ساختمان‌های این مجموعه است که قدمت آن به اوایل دوره اسلام بر می‌گردد. بنای مسجد قاضی در دو طبقه ساخته شده است که در نوع خود دیدنی است. ستون‌های خشتی متعدد و ضخیم و یک شبستان وسیع در طبقه اول این مسجد قرار گرفته‌اند و در طبقه فوقانی نیز شبستان‌های بلند زمستانی و تابستانی و صحن چهار ایوان قدیم به چشم می‌خورند. در سر در ورودی این مسجد نیز کتیبه قرآنی برجسته‌ای قرار گرفته که با خط نستعلیق و ثلث به زیبایی هر چه تمام گچ‌بری شده است. ستون‌های ظریف و باریک، سقف‌های رومی ساخته شده از آجر و طرح‌های منظم هندسی از ویژگی‌های بارز ساختمان این بنای مقدس است.

مجموعه تاریخی قاضی از جاذبه‌های گردشگری آران و بیدگل در استان اصفهان است. این مجموعه تاریخی در ۱۰ کیلومتری شمال شرق کاشان قرار گرفته است. مسیر دسترسی به مجموعه تاریخی قاضی برای دسترسی به مجموعه تاریخی قاضی از میدان امام‌حسن (ع) در مرکز شهر آران و بیدگل به‌سمت شمال و خیابان محمد هلال حرکت کنید. سپس وارد هلال پانزدهم شوید و با امتداد این کوچه فرعی، خود را به مجموعه تاریخی قاضی برسانید.مجموعه تاریخی قاضی از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری آران و بیدگل در استان اصفهان است. این مجموعه کم‌نظیر که در شهرستان آران و بیدگل قرار گرفته، شامل پنج امامزاده از فرزندان امام محمد باقر (ع)، مسجد جامع قاضی، حسینیه، آب انبار، بازارچه شرقی، بازارچه غربی، مسجد ملاعلی و خانه خاندان عاملی آرانی است. مجموعه تاریخی قاضی از نظر زیارتی، سیاحتی و تاریخی جاذبه‌های فراوانی دارد. این مجموعه که در مجاور یکی از خیابان‌های پرتردد شهر قرار گرفته است، محدوده‌ای بالغ بر ۱,۵۰۰ متر مربع را دربر می‌گیرد. مجموعه تاریخی قاضی در سوم اسفند ماه ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۲۲۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است.

مسجد جامع قاضی آران مجموعه کم نظیر و تاریخی قاضی مشتمل است بر مسجد جامع، حسینیه، مهدیه، بقعه متبرکه پنج امامزاده آب انبار، بازارچه شرقی، بازارچه غربی، مسجد ملا علی، خانه علمای خاندان عاملی آرانی که غیر از مسجد جامع که قدمتی بیش از سایر ابنیه ها دارد، اکثر بناهای آن در دورانهای صفوی و زندیه و قاجاریه احداث شده اند. مسجد جامع این مجموعه که قدمت آن به قرنهای اولیه اسلامی مربوط میشود در دوران صفویه و بدستور شاه طهماسب اول صفوی توسعه یافته است. سردر و ایوانهای رفیع، شبستانهای بلند و وسیع تابستانی و زمستانی، طبقات فوقانی و تحتانی این مسجد شکوه و عظمت خاصی دارد . در سردر ورودی و شبستان تابستانی مسجد کتیبه هائی به خط ثلث و نستعلیق از دورانهای صفوی – زندیه و اوایل قاجار دیده میشود. مسجد قاضی ملاعلی در آران در ۱۰ کیلومتری شمال کاشان واقع گردیده و مجموعه‎ای از ابنیه و ساختمان‎های قرون مختلف اسلامی نیز اطراف آن مستقراست. بنای مسجد دارای دو طبقه تحتانی و فوقانی است که طبقه تحتانی آن، همکف با زمین کوچه بوده و عبارت است از شبستانی وسیع و کم‎ور که نزدیک هشتاد پایه و ستون‎های خشتی ضخیم دارد. طبقه فوقانی، چند پله از سطح کوچه بالاتر بوده، دارای صحن چهار ایوانی قدیم و شبستان‌های زمستانی و بناهای سرپوشیده بهاری و مهتابی و تابستانی است.