زورخانه و موزه آئین های پهلوانی شه لافتی (پهلوان رستم) محله چهاربرج

دریایی از عشق به رشته پهلوانی و زورخانه. آقای علی اکبر قاسمی یا همان پهلوان رستم تعریف میکرد که پدر بزرگش و پدر هر دو پهلوان بودند حتی برادرش پهلوان حجت هم در این کار بود. با شهادت پهلوان حجت و برای زنده نگه داشتن یادش اسم تنها پسرش را هم حجت گذاشته که او هم به رشته پهلوانی علاقه دارد و ادامه دهنده کار است. خودش می‌گوید که از بیست سالگی قصاب بوده و هر هفته دو سه روز با یک موتور که »»ایژ« گفته میشد و به ایژ روستا مشهور بود به شهرهای اطراف سر می‌زده با پهلوانان شهر و دیار دیگر آشنا می شده، اطلاعات کسب می‌کرده و نمونه وسایلی را مرتبط با آنها بوده برای موزه ای که در ذهن خود داشت خریداری و جمع آوری می‌کرده است. تنوع وسایل بنا به شغل اصلی پهلوانان متنوع است از آرایشگری، نحاری، آهنگری، بوجاری تا موسیقی و... به همین خاطر در گوشه گوشه این مجموعه که به نام موزه سه لافتی، طابران طوس نامگذاری شده است انواع و اقسام وسایل به چشم میخورد. هر چند حتی زمین این مجموعه هم خرید شخصی بوده و خودش دیوارها را ساخته و صفر تا صد کار فقط و فقط به عشق و همت پهلوانی و پهلوانان ایجاد شده و کمک های دولتی یا شامل حال وی نشده یا اینقدر ناچیز بوده که به حساب نمی‌آید. هر چند تمام دیوارها از لوح های تقدیر و تشکر پوشیده شده است ولی به دلایل نامعلوم معرفی مناسبی صورت نگرفته و غیر از محلی های ساکن اینجا، اکثر همشهریان مشهدی هم از وجود این گنجینه زورخانه ای اطلاع دقیق ندارند. با توجه به کمبود جا وسایل در کنار هم با فاصله ای نزدیک و به اجبار در هم قرار گرفته شاید اگر فضا مناسب باشد برای سه سالن وسایل و تجهیزات موزه ای ، آثار مناسبی در زیر این سقف جمع آوری شده است. پهلوان رستم از تاریخ این مجموعه میگوید و درددل های او قابل تبدیل به یک فیلم سینمایی با موضوع اصلی زورخانه است. هر قدر از این مجموعه پر از عشق است و ارادت به پهلوانان. دوست داشتم وقت بیشتری را به اینجا اختصاص دهم. شاید اگر کمکهای سازمان حفظ میراث و اداراتی که به عنوان موزه و ورزش های زورخانه ای همت کنند تا تاریخچه کاملی برای وسایل موجود تهیه شده و در دسترس عموم قرار گیرد. بسیار جالب خواهد بود. با توجه به موقعیت این محل که در خیابان 64 بلوار شاهنامه و کمی مانده به هارونیه قرار دارد گسترش موزه می‌تواند محل درآمد و بازدید مسافرانی که از تمام ایران برای دیدن آرامگاه فردوسی به توس می‌آیند ،باشد.

تاریخچه موزه شه لافتی ماجرا از آنجا آغاز می‌شود که علی اکبر قاسمی با لقب معروف پهلوان رستم، منزل به منزل به بازدید از پهلوان‌ها و جوانمردان هر شهر رفته و عکس، وسایل یادگاری، عتیقه و خاطراتی را از آن‌ها جمع کرده و به این جا آورده است. به همین دلیل است که توجه‌تان در یک نقطه به اولین تلویزیون جلب می‌شود و در نقطه‌ای دیگر به یک کفش قدیمی محلی، که به دیوار آویزان شده است. پهلوان رستم این موزه را در سال 1368 با هزینه خود، تاسیس کرد و پس از گذشت سال‌ها جایی را می‌بینید که به عنوان آئین پهلوانی شه لافتی، شناخته شده است. در این موزه چه چیزهایی قرار دارد؟ در وشه و کنار این زورخانه یادگاری‌هایی از پهلوان‌های کشورهای مختلف به رسم ادب و معرفت می‌بینید که به مرشد هدیه داده و او با خود به اینجا آورده است. در سمتی از زورخانه، چشم‌تان به کباده، تخته شنا و میل می‌افتد که دور تا دور دیوارهای گود با قاب‌ عکسی از پهلوانان، نمایی از حضرت علی (ع) و تابلو فرش پهلوانی تزئین شده است.

موزه شه لافتی در روستای چهار برج یکی از موزه‌های منحصر‌به‌فرد در ایران و مشهد است. روستای چهاربرج، روستایی قدیمی است که علاوه بر موزه شه لافتی با یخدان طبیعی و خانه اربابی معروف شده است.آیین‌های پهلوانی و زورخانه‌ای از جمله آیین‌های سنتی ایران است که توسط سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۸۹ در فهرست میراث معنوی یونسکو، به ثبت جهانی رسید. موزه آیین‌های پهلوانی یا موزه شه لافتی نیز به همت مرشد علی‌اکبر قاسمی معروف به پهلوان رستم، در سال ۱۳۸۴ کلنگ زنی و در عرض دو سال ساخته و آماده بازدید عموم شد. طراحی، معماری، نجاری، آهنگری، تزئین و جمع‌آوری اشیا این موزه توسط علی‌اکبر قاسمی انجام شده استاین موزه از جاهای دیدنی مشهد به شمار می‌آید و بسیار مورد توجه گردشگران علاقه‌مند به فردوسی و شاهنامه است. موزه‌ای که بیشترین جاذبه‌اش وابسته به یک آدم و عتیقه‌هایی است که دور و بر خود جمع کرده؛ آدمی که یک‌تنه کار چند نهاد و دستگاه عریض و طویل را انجام می‌دهد و خودش، نیز‌زمان مدیر کل و آشپز سازمان است. مرشد رستم قاسمی، کهنه‌سوار پهلوانان خراسان است که حال با موزه فرهنگ پهلوانی‌اش به نامی آشنا برای مشهدی‌ها تبدیل شده است.ورودی زورخانه درب بسیار کوچکی است که برای وارد شدن باید خم شوید. روی آن با خط زیبایی نوشته شده است: «سر تعظیم فرود آور به هنگام ورود/ چون که جای ادب و رسم جوانمردان است»موزه آیین‌های پهلوانی به بخش‌های زورخانه، لنگری و مطبخ‌خانه تقسیم شده است؛ اما بخش اصلی اشیا موجود در آن در بخش زورخانه قرار دارد و شامل تصاویر، عکس‌ها و وسایل ورزشی پهلوانان معاصر تا حدود صد سال پیش است. لنگری در مجاورت گود زورخانه، مکانی بوده است که پهلوانان پس از فراغت از ورزش، به آنجا می‌رفتند و دمنوش‌های طبیعی مانند اسطوخودوس و ختمی می‌نوشیدند. در گوشه‌ای دنج از زورخانه و موزه که بیشتر به لمکده‌های سنتی می‌مانند، عیارخانه قرار دارد.

خیلی زیبا هست هرچی از قدیم ندیدی اونجا هست

خیلی خیلی قدیمی و بکر هست همه چیزش قدیمی خیلی دوست دارم

عالی همی وسای قدیمی رو داره

باصفا

موزه شه لافتی به آیین‌های پهلوانی و زورخانه‌ای می‌پردازد و شامل وسایل مرتبط با آن و دیگر اشیای قدیمی می‌شود. موزه شه لافتی در بلوار شاهنامه و در مسیر آرامگاه فردوسی قرار دارد و چند روز هفته فعالیت می‌کند. با هماهنگی قبلی، در بازدید از موزه می‌توانید دیزی سنگی مخصوص مرشد و انواع و اقسام چای‌های گیاهی را سفارش دهید و نوش جان کنید. 

جالب و دیدنیه ارزششو داره

خیلیییییی جایِ قشنگیه:))