
شمال
نمایش موقعیت منفیلم معروف فروغ فرخزاد با نام "این خانه سیاه است" از حال و هوای این مرکز به تنهایی گواهی است بر روزهای سیاه "باباباغی". جایی که در آن دوران کمتر کسی به خود اجازه می داد حتی نزدیکش شود، دستمایه ساخت فیلم مستند و تکان دهنده ای شد تا نگاه وجدانهای بیدار به سمت آسایشگاه جذامیان معطوف شود. آسایشگاه بابا باغی، حکایت انسانهایی که به دلیل ابتلا به بیماری جذام (خوره) و از دست دادن اعضای بدن خود ناگزیر از پشت کردن به زندگی شدند. دکتر محمدحسین مبین، پزشکی که به دلیل نیم قرن فعالیت در این آسایشگاه به "پدر جذامیان" شهرت یافته است، می گوید: جای جای آسایشگاه بزرگ بابا باغی تبریز، داستانهای بسیاری از بیمارانی در سینه دارد که از بد روزگار و به دلیل محرومیتهای اجتماعی به مدت چندین دهه، عمر خود را به دور از اجتماع و بر فراز ارتفاعات سپری کرده اند. وی با یادآوری سالهای تلخ گذشته می افزاید: در سالهای غمبار دهه های ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ بیماری جذام در نقاط مختلف کشور به ویژه خطه آذربایجان بیداد می کرد. در آن سال های شوم چه جوانهایی که به دلیل ابتلابه بیماری جذام و تغییره چهره ظاهریشان، مجبور به گذشتن از عشق و زندگی و دل کندن از خانه و دیار خود شدند. آسایشگاه بابا باغی تبریز که در سال های ابتدایی تأسیس آن به دلیل حصارهای سه متری اطراف آن بیشتر به یک اردوگاه شباهت داشت، فعالیت خود را با پذیرش ۷۵ بیمار جذامی آغاز کرد. این مرکز در فاصله کمتر از دو سال، ۶۰۰ نفر از جذامیان مناطق مازندران، گیلان، کردستان و آذربایجان را در خود جای داده بود. دکتر مبین می گوید: در سالهای اولیه فعالیت بابا باغی، کمبود پزشک و داروی جذام مشکلات بسیاری را برای بیماران آن به وجود آورده بود اما با فعالیتهای صورت گرفته، این مرکز در کانون توجهات بین المللی از جمله سازمان بهداشت جهانی قرار گرفت. به گفته وی، در سالهای دهه ۱۳۳۰ شمسی، «جذام» به عنوان خوفناک ترین بیماری آن زمان، سایه شوم خود را بر سراسر آذربایجان افکنده بود، به طوری که دو سوم بیماران جذامی کشور در این خطه زندگی می کردند. از این رو، در فاصله سالهای آغاز فعالیت بابا باغی تا اوایل دهه ،۱۳۴۰ اعتقاد همگان بر قرنطینه کردن و حبس بیماران جذامی استوار بود، فارغ از اینکه اینان نیز همچون دیگران از حق حیات برخوردار بودند. استاد محمد حسین مبین خاطرنشان کرد: به طور کلی، سالهای دهه ۲۰ تا اواخر دهه ۴۰ دوران سیاه تسلط بیماری جذام در ایران بود. کمبود بهداشت، نبود پزشک متخصص و نایاب بودن داروی جذام روزگار سختی را برای جذامیان ایران به ویژه در «بابا باغی» فراهم کرده بود. وی افزود: از سوی دیگر، مردم عادی نیز به دلیل نداشتن آگاهی بیماران جذامی را از جامعه طرد کرده بودند. در آن سال ها این خانه واقعاً سیاه بود. ولی اکنون شرایط کاملا عوض شده
آسایشگاه جذامیان باباباغی تبریز (مکان مرتبط با بهداشت و درمان) در آذربایجان شرقی، شهرستان تبریز و خیابان بابا باغی واقع شده است.