پل کهنه بیستون

پل بیستون جای تفریحی برای استراحت کنار رودخانه گاماسیاب

پل بیستون که با نام‌های پل کهنه، پل شاه عباسی، پل صفوی، پل نادرآباد و پل دینورآب نیز شناخته می‌شود، پل و سازه‌ای است مربوط به دوره صفوی که در بخش شرقی شهر بیستون جای گرفته‌است. این اثر در تاریخ ۵ بهمن ۱۳۴۶ با شمارهٔ ثبت ۷۶۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۱][۲]شواهد و مدارک به جا مانده نشان می‌دهد که پایه‌های پل بیستون در اواخر دوره ساسانی ساخته شده ولی همانند بسیاری از دیگر سازه‌های ساسانی بیستون که ناتمام مانده‌است. در سده چهارم هجری فرمانروایان محلی حسنویه آن را تکمیل کردند که از آن تنها طاق‌های دهانه دوم و سوم و پشتبندهای مدور آن به جا مانده‌است. در دوره ایلخانی، دهانه پنجم پل به همراه پشتبندهای مثلثی بازسازی گردید. افزون بر این برای تأمین آجرهای دهانه پل، کوره‌های آجرپزی در شمال غربی آن ایجاد کرده‌اند. نمای پل در دوره صفوی و طاق چهارم در دوره پهلوی بازسازی گردید.[۲]

این اثر در تاریخ ۵ بهمن ۱۳۴۶ با شمارهٔ ثبت ۷۶۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. پل تاریخی بیستون در آبادی دینور با ۱۵ متر طول و ۷ متر عرض بر روی پایه ای از سنگهای حجاری شده بنا گردیده است. این پل در جاده كرمانشاه ـ همدان در حاشيه شرقي شهر كنوني بيستون روي رودخانه خروشان دينور آب قرار گرفته است. پایه پل بصورت شش ضلعی و دارای چهار چشمه می باشد.اين پل را خاندان محلي حسنويه، در قرن چهارم، تکميل کرده اند. در واقع پايه بلوک تراش خورده مربوط به دوران ساساني و تکميل آن در دوران حسنويه بوده است. در زمان صفويان نيز تمهيداتي روي پل انجام شد و به همين دليل نام پل صفويه بر آن نهادند و در دوران پهلوي نيز مرمت هايي بر روي پل صورت گرفت. مصالحى كه در بناى پل به كار گرفته شده علاوه بر آجر و سنگهاى تراشيده، قلوه سنگ و ملاط و گچ است. سنگها به تمامى از بقاياى مصالح ساختمانى دوره ساسانى است كه علايمى نيز از آن دوره بر آنها منقوش است. در بخش جنوب شرقي پل دهانه ديگري نيز وجود داشته است. نماي شمالي اين پل كه دو دهانه بزرگ و سه دهانه كوچك دارد، با آجر‌هاي مربع‌شكل و رنگ‌هاي زرد كمرنگ، زرد اخرايي، زرد متمايل به قرمز و قرمز تيره تزئين شده كه هنگام درخشش خورشيد از جلوه‌اي خاص برخوردار است. طي اين سال‌ها آجر‌هاي رنگارنگ پل بيستون به دليل هنري كه در پختشان به كار رفته، آسيبي نديده و هنوز هم شكننده نيستند، اما متاسفانه نماي جنوبي پل دستخوش تغييراتي شده است. اين پل شش بار در دوره‌هاي مختلف مرمت شده است. به اعتقاد كاوشگران، پايه‌هاي سنگي پل در دوره ساساني بنا شده است، زيرا با توجه به اهميت و اعتبار خاص منطقه بيستون، در دوره پادشاهي خسرو دوم، در اين محوطه تاسيساتي بنا شده كه هرگز تكميل نشده و احتمالا اين پل نيز از آن جمله بوده است.

پلی تاریخی و دارای سابقه و قدمت کهن بر فراز رودخانه با عظمت و با شکوه در دیرباز که محل گذر و عبور و مرور بسیاری در قدیم الایام بوده و کاملا حائز اهمیت و ویژگی های خاص خودش در اون زمان بوده که نیازمند رسیدگی بیشتری از ناحیه مسولان محترم‌‌ میباشد .

"پل بیستون" به نام های پل کهنه، پل شاه عباسی، پل صفوی، پل نادر آباد و پل دینور آب نیز معروف است. این پل در حاشیه شرقی شهر بیستون و بر روی رودخانه دینور آب قرار دارد که به طول 144 متر و عرض 60/7 متر با جهت شرقی غربی و با پایه های شش ضلعی ساخته شده است. قسمت داخلی پایه ها با قلوه و لاشه سنگ به همراه ملات گچ و روکار آن از سنگ های تراشیده، چیده شده است. بر روی برخی از این سنگ ها، نشانه هایی از سنگ تراشان ساسانی به اشکال مختلف دیده می شود.

پل بسیار‌قدیمی و زیبا با معماری سنتی