یخچال تاریخی میرفتاح ملایر

از دیگر جاهای دیدنی ملایر، سازه‌ای است تاریخی و متعلق به دوران حکومت قاجاریان که در مسیر بلوار ملایر به بروجرد قرار دارد. «یخچال میرفتاح»، نام این اثر تاریخی است که به همت «میرفتاح» احداث شده است. بنای یخچال به شگل گنبد بوده و سازنده از آجر برای ساخت آن استفاده کرده است. در ساخت یخچال از تزیینات زیادی استفاده نشده و تنها تزئین کار شده در آن، دو ردیف آجرکاری است که به‌شکل کمربندی و با ضخامتی برابر با ۲۲۰ سانتی‌متر، بخش داخلی بنای یخچال را پوشانده است. یخچال دارای ۱۲ متر ارتفاع از سطح زمین تا گنبد است. همچنین فاصله‌ بنا از سطح زمین تا منبع ذخیره‌ یخ، چهار متر برآورد شده است. دو درب ورودی دهلیز شکل، پلکانی جهت رفتن به بخش انتهایی یخدان و برداشت یخ و گنبد، بخش‌هایی است که این اثر قدیمی را تشکیل می‌دهد.

یخچال میرفتاح در ملایر، بلوار 15 خرداد واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این یخچال از آثار دوره قاجاریه است که توسط شخصی به نام میرفتاح ساخته شده است.

این یخچال متعلق به دوره‌ی قاجار است و فردی به‌نام میرفتاح آن را ساخته‌است. یخچال‌ها در بیشتر شهر‌های ایران دیده می‌شوند که برای خنک نگه‌داشتن آب از آن‌ها استفاده می‌کردند. ولی این یخچال از معدود یخچال‌های خشتی است که در غرب کشور فقط همین نمونه یعنی یخچال میرفتاح وجود دارد. بناهای گنبدی در برابر بارش‌های طولانی و شدید بسیار آسیب‌پذیر هستند به همین دلیل گنبد این یخچال بعد از بارش‌های طولانی بهار 1398 و نفوذ آب و سنگینی برفِ روی آن فرو ریخت. بعد از این اتفاق میراث فرهنگی استان همدان اعلام کرد این بنا پس از تخصیص اعتبار بازسازی می‌شود. این بنا به شکل گنبد پلکانی است و آجر و سنگ نتراشیده مصالح به کار رفته در آن است. ارتفاع کف تا گنبد 12 متر و از سطح تا منبع ذخیره‌ی یخ 4 متر است. برای عایق‌بندیِ این بنا و جلوگیری از عدم نفوذ گرما از دو ردیف خشت در قسمت درونی و بیرونی استفاده شده و سطح خارجی آن با خاک رس سفید پوشانده شده‌است چون رنگ سفید کمتر گرما را جذب می‌کند. این یخچال دو ورودی دارد. که یکی به شکل دهلیز بوده و مخصوص ریزش و تخلیه‌ی یخ و دیگری که محل رفت و آمد بوده، با پلکانی به قسمت انتهایی یخدان و محل برداشت یخ منتهی می‌شده است. ضخامت دیوارهای گنبد در قسمت تحتانی 92 سانتی‌متر و در بالا به سه ردیف آجر 20 سانتی‌متری می‌رسد. تنها عامل تزئینی بنا دو ردیف آجرکاری که به شکل کمربندی و به ضخامت 220 سانتی متر، داخل بنا را پوشانده است.

یکی از آثار تاریخی شهرستان ملایر می باشد که باید رسیدگی و حفظ اثار به خوبی انجام بشه

این اثر تاریخی مربوط به دوره قاجاریه است که توسط شخصی به نام میرفتاح ساخته شده است. این بنا به شکل گنبد بوده و دو ورودی دارد. یکی به شکل دهلیز بوده که مخصوص ریزش و تخلیه یخ است و دیگری که محل رفت و آمد بوده، با پلکانی به قسمت انتهایی یخدان و محل برداشت یخ منتهی می شود. تنها عامل تزئینی بنا دو ردیف آجرکاری است که به شکل کمربندی و به ضخامت ۲۲۰ سانتی متر، داخل بنا را پوشانده است. در قسمت بیرونی و داخلی یخدان دو ردیف خشت به کار رفته که نقش عایق را دارد و در فصل تابستان مانع از نفوذ گرما و ذوب شدن یخ ها می‌شود. یخچال میرفتاح یکی از جاذبه های گردشگری ملایر به حساب می‌آید؛ اما در حال حاضر برخی از قسمت‌های آن تخریب شده است.

یخچال تاریخی میر فتاح در شهر ملایر پنج سال پیش از این مکان بازدید کردم. گویا بر اثر بارندگی تخریب شده بود. خبری از بازسازی کامل آن ندارم

عالی

مکان تاریخی

در حال حاضر دچار ریزش شده و مشغول مرمت و باسازی این اثر تاریخی ارزشمند هستن

تاریخ ۹ فروردین اومدیم بازدیدتعطیل بود در حال بازسازی و مرمت بود

قدیمی و تاریخی

این اثر تاریخی به دلیل بارش‌های شدید در روز ۱۲ فروردین ۱۳۹۸ فرو ریختیخچال میرفتاح در ملایر، بلوار پانزده خرداد واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۲۴۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.این اثر تاریخی به دلیل بارش‌های شدید در روز ۱۲ فروردین ۱۳۹۸ فرو ریختیخچال میرفتاح از آثار دوره قاجاریه در شهر ملایر است که توسط شخصی به نام میرفتاح ساخته شده‌است. این بنا به شکل گنبد بوده و از آجر ساخته شده‌است و در مسیر بلوار پانزده خرداد ملایر قرار دارد. ارتفاع بنا از کف تا گنبد ۱۲ متر و از سطح تا منبع ذخیره یخ ۴ متر است. این یخچال دارای دو ورودی می‌باشد. یکی به شکل دهلیز بوده که مخصوص ریزش و تخلیه یخ و دیگری که محل رفت‌وآمد بوده‌است، با پلکانی به قسمت انتهایی یخدان و محل برداشت یخ منتهی می‌شود. ضخامت دیوارهای گنبد در قسمت تحتانی ۹۲ سانتی‌متر و در بالا به سه ردیف آجر ۲۰ سانتی‌متری می‌رسد. تنها عامل تزئینی بنا دو ردیف آجرکاری است که به شکل کمربندی و به ضخامت ۲۲۰ سانتی‌متر، داخل بنا را پوشانده‌است. در قسمت بیرونی و داخلی یخدان دو ردیف خشت به کار رفته‌است که نقش عایق را داشته و در فصل تابستان مانع از نفوذ گرما و ذوب شدن یخ‌ها می‌شده‌است.یخچال میرفتاح پس از بارش‌های فروردین ۱۳۹۸، به دلیل شدت بارش‌ها دچار آسیب جدی شد. بخش فوقانی این بنا که خشتی بود، به دلیل جذب و نفوذ باران و برف سنگین شده و موجب ریزش این بنا در ۱۲ فروردین ۱۳۹۸ شد. پس از این اتفاق میراث فرهنگی استان همدان اعلام کرد، تخریب یخچال میرفتاح مستندسازی شده و پس از تخصیص اعتبار بازسازی می‌شود.