
شمال
نمایش موقعیت من
ساعت کاری: شبانهروزی
بنای تاریخی چهل دختر یکی از آثار معماری کمترشناختهشده در استان سمنان است که در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر دامغان قرار دارد. این بنا که به دوره سلجوقی تعلق دارد، با معماری آجری و طرحی منحصربهفرد توجه هر بینندهای را جلب میکند. نام چهل دختر در میان محلیها رواج دارد و افسانههای محلی مختلفی درباره علت این نامگذاری وجود دارد که اغلب ریشه در باورهای عامیانه دارد. ساختار این بنا شامل یک برج مدور با تزئینات آجرکاری ظریف است که احتمالاً کاربرد آرامگاهی یا یادبودی داشته است. ارتفاع باقیمانده از بنا حدود ۱۲ متر است و معماری آن نشاندهنده مهارت سازندگان در ایجاد سازههای مقاوم با مصالح ساده است. در قسمتهای فوقانی بنا، ردپایی از کتیبههای آجری دیده میشود که متأسفانه بخش زیادی از آنها با گذشت زمان از بین رفتهاند. چهل دختر در میان دشتی وسیع و در نزدیکی روستای کوهستانی چاپلق قرار گرفته که بر ابهت و تنهایی این بنای تاریخی میافزاید. این اثر اگرچه کمتر مورد توجه قرار گرفته، اما از جمله نمونههای ارزشمند معماری دوره سلجوقی در منطقه است که نیازمند پژوهشهای بیشتر باستانشناسی است. بازدید از این بنا نهتنها سفری به گذشته معماری ایران است، بلکه فرصتی برای درک بهتر تاریخ و فرهنگ منطقه سمنان محسوب میشود. حفظ این اثر میتواند پنجرهای به هنر و معماری دوره سلجوقی در این بخش از ایران بگشاید.
برج چهل دختر سمنان است که ماجراجویان و گردشگران تور سمنان را جذب میکند و آنها را به روزگار کهن این سرزمین دلربا میبرد. برج چهل دختران سمنان در خیابان حکیم الهی قرار دارد و با موقعیت مطلوب خود مسافران و افراد کنجاو زیادی را به سمت خود میکشاند. این برج به اعتقاد مردم محلی توسط عدهای از دختران شهر که دست از تعلقات دنیوی کشیده بودند، ساخته شده و تاکنون روایتگر داستانهای زیادی است. برج چهل دختر در سمنان را به صورت 8 ضلعی از خشت و گل ساختهاند و تا به امروز نیز قابل مشاهده است. ارتفاع این برج تاریخی در قسمتهایی که از گزند تخریب در امان مانده به 12 متر میرسد و از فاصلهی دور نیز قابل دیدن است. برج چهل دختر سمنان سقف مخروطی شکلی داشته که به مرور در اثر ناملایمات طبیعت اثری از آن به جای نمانده و احتیاج به مرمت دارد. محلههای اطراف این برج کوشمغان (کوشک مغان) و زاوغان نام دارندو با قدمت بسیار خود به ارزش تاریخی این منطقه افزودهاند. برخی کارشناسان معتقدند که برج چهل دختر در سمنان یادگاری از دوران پیش از اسلام است و احتمالا زمانی آتشکدهای بوده که زرتشتیان منطقه از آن استفاده میکردند. در حال حاضر پس از خیابانکشیها و توسعه فضای شهری برج چهل دختران در داخل حیاط مدرسهای ساده و نه چندان بزرگ قرار گرفته و مورد بازدید گردشگران قرار میگیرد. سمنانیها باور عجیب و جالبی در رابطه با برج چهل دختر سمنان دارند. آنها معتقدند برای باز شدن بخت، دختران باید 3 تا 7 سنگ را از داخل برج به بیرون پرتاب کنند، اگر در این کار موفق شوند بخت آنان باز خواهد شد. حالا که با این جاذبهی جالب آشنا شدید، به شما توصیه میکنیم که در سفر به سمنان از آن دیدن کرده و با تاریخچهی این سرزمین دوستداشتنی بیشتر آشنا شوید. اگر دوست دارید تا به طبیعتگردی نیز بپردازید، توصیه ما به شما این است که راهی جنگل ابر شوید و در آنجا به پرندهنگری، ریلکس کردن، عکاسی و غیره مشغول شوید و از تک تک لحظات خود در آنجا لذت ببرید. اگر هم تمایل دارید تا به خرید بپردازید، بازدید از بازار سمنان را فراموش نکرده و در آنجا خود را با خرید صنایع دستی مشغول کنید. غذاهای محلی هر شهر نیز میتواند چاشنی سفر باشد، لذا خوب است تا با صرف خلال پلو (ترکیبی از بادام، زعفران، گوشت چرخکرده، پیاز و ادویه) از طعم خوراکیهای سمنان لذت ببرید، همچنین ته چین گوشت و سبزی پلو از دیگر غذاهای این دیار محسوب میشوند
آتشکده یا برج خشتی باشکوه چهل دختر کهن شهر سمنان سازه ای به غایت زیبا مربوط به دوران سلجوقیان در محله کوشک مغان شهر سمنان با آجرکاری های بسیار زیبا و اشکال هندسی خشتی که با دقت و ظرافت بسیار بدون هیچگونه وسیله اندازه گیری و شاقول و نقاله به این قشنگی ساخته شده... بر طبق افسانه ها و داستان های کهن مردم سمنان این بنای باشکوه هنر دستان چهل دختر زیباروی ایرانی است که به روایتی در عهد سلجوقی تارک دنیا کرده و خود را از تعلقات دنیوی رهانیده و این مکان زیبا را با دستان خود ساختند و آن را خلوتگاه امن خود قرار دادند. روایت دیگری از دوره ساخت این بنا مطرح است بدین شرح که بر اساس گفته های مردم محلی و اسناد تاریخی موجود، تاریخ بنای برج یا آتشکده به زمان قبل از اسلام و اوایل سلطنت شاهنشاهی ساسانیان بر می گردد و همانطور که از نام «کوشک مغان» برمی آید و با توجه به مقام مغ که پیشوا یا روحانی زرتشتیان بوده؛ میتوان اطمینان داشت که برج مذکور زمانی آتشکده و یکی از اماکن متبرکه زرتشتیان بودهاست، اما طبق یافتههای باستانشناسی، قدمت آن را مربوط به عهد سلجوقیان دانستهاند. متاسفانه این بنای زیبا به حال خود رها و به زباله دانی و محلی برای تجمع معتادین و متکدیان ولگرد و کارتن خواب ها شده است. حتی بخش هایی از دیواره های آن با آتش سوزانده شده اند. این بنای با ارزش به دلیل سومدیریت و بی توجهی مسئولان میراث فرهنگی استان و نیز ناسپاسی و بی محلی مردم سمنان در شرف فرسودگی و ریزش تدریجی قرار دارد. هموطنان سمنانی و مردم ایران چرا با شناسنامه تاریخی و میراث تاریخی کهن خود چنین می کنید؟ به والله جهانیان حسرت داشتن چنین سازهای شگفت انگیز را می کشند! به هویت ملی خود دهن کجی و بی مهری نکنید. بهنام موحدان (پندار)
بسیار زیبا ، ديدنی و تاریخی
قدمت مقبره چهل دختران، که در مرکز شهر دامغان قرار دارد، به سده پنج هجری قمری برمی گردد و به دستور ابو شجاع اصفهانی ساخته شد. بقعه آجری چهل دختران که بر طبق کتیبه کوفی موجود در آن به سال 466 ساخته شده از عمران و توجه به آبادی دامغان در این دوره حکایت دارد. مقبره چهل دختران به عنوان یک بنای با شکوه در شهری که دارای تاریخی با ارزش و پر از حوادث مهم است، شناخته می شود. از لحاظ زیبایی، مهمترین واحد این مقبره، برج و گنبد آن است. وقار و قدرت به یاد ماندنی گنبد، مربوط به ابعادش نمی شود، بلکه ناشی از طراحی آن است. این بنا در محوطه امامزاده جعفر قرار دارد و دارای ارتفاعی به طول80/7 و عرض8/14 متر است و شکلی شبیه به بقعه پیر علمدار دارد. نوار کتیبه ای زیر قرنیس های آجری، به زعم اندازه وسیعش، کاملا مشخص و خوانا نیست. اما با مقایسه انواع دیگر از کتیبه ها قسمت هائی از آن بازخوانی شد. کتیبه با این جمله آغاز می شود: (امر بنای این گنبد). این جمله، جملهی شاخص همه متن های پایه ای است که در صدر همه جملات قرار می گیرد. این جمله در این بقعه با «امیر متعالی» و چند کلمه دیگر در جهت دعای آمرزش گناهان ادامه می یابد. با اسامی «ابوشجاع» و «اسفربن شیراویه» و سه کلمه دیگر که معنای گدائی یا گدا دارد و دو کلمه دیگر که به دنبال هم می آیند می بایستی قسمتی از اسم و مشخصات باشد. کلمه آخری به روشنی اصفهان خوانده می شود. «ابوشجاع اسفربیگی»، پیر اصفهان که نام این حامی و مشوق با دعائی زاهدانه در درگاه مقبره چهل دختران که می گوید: سلطنت و حکمفرمایی مخصوص خداست همراه می شود.
بنای تاریخی چهل دختر (مکانهای تاریخی) در سمنان و خیابان حکیم الهی واقع شده است. و بهصورت شبانهروزی به مراجعهکنندگان خدمات ارائه میدهد و از نظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی دوزندگی و روکش سرای پارس و همچنین فروشگاه طبیعی جات حکیم، فروشگاه ۷۲۴ قطعات گرمایشی و سرمایشی، سازمان دانشآموزی استان سمنان، حسینیه شهدای مدافع حرم و زمین چمن مصنوعی قائم قرار گرفته است. همچنین با توجه به نظراتی که کاربران در اپلیکیشن نشان به این مکان دادهاند میتوان گفت این مکان یکی از اماکن دیدنی و تاریخی خوب این منطقه میباشد.