یخدان مویدی (مکان تاریخی) در کرمان و بلوار کامیاب، کامیاب 5 واقع شده است. و از نظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مراکز مهمی مانند بیمارستان مهرگان و مجتمع اطلس و همچنین پمپ بنزین خورشید، سردر تاریخی کتابخانه ملی کرمان، کتابخانه ملی، دبیرستان پسرانه شاهد و کامپیوتر مرکزی قرار گرفته است. همچنین با توجه به نظراتی که کاربران در اپلیکیشن نشان به این مکان دادهاند میتوان گفت این مکان یکی از اماکن دیدنی و تاریخی خوب این منطقه میباشد.
آدرس، اطلاعات و موقعیت مکانی این مکان آخرین بار توسط فازی (شهریار سطح ۱۲ نشان) در تاریخ شنبه 11 فروردین ماه 1403 در اپلیکیشن نقشه و مسیریاب نشان بررسی و بهروز شدهاند. (چنانچه در اطلاعات ثبتشده یا موقعیت جغرافیایی یخدان مویدی اشکالی مشاهده کردید میتوانید از طریق اپلیکیشن نشان نسبت به گزارش این اشکال اقدام کنید تا پس از بررسی نسبت به اصلاح آن اقدام شود)
به نام خداوند رنگین کمان💔❤💚 سلام،،یخدان مویدی کرمان بزرگترین یخچال خشتی ایران و جهان است. این بنا در اواخر دوره صفویه بنا شده و نام «مؤیدی» از آن نظر است که قنات مشهور به قنات مؤیدی آب آن را تأمین مینمودهاست. این یخدان در خیابان ابوحامد واقع شده و در تاریخ ۲ آبان ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۴۳۷ بهعنوان یکی از اثار ملی ایران و کرمان به ثبت رسیدهاست،،نوک این بنا مخروطی شکل به گونهای ساخته شدهاست که حداقل میزان تابش آفتاب را جذب کند و در اطراف این مخروط دیوارهای بلندی احداث شدهاست که با وزش باد و استفاده از سایه ایجادشده، دمای هوا را به صورت محسوس کاهش میداد.،،عناصر تشکیلدهنده یخدان عبارتند از مخزن، حصار، استخر و چاله یخ. پلان مخزن دایرهشکل است که گنبدی روی آن احداث کردهاند. حصار آن نسبتاً بلند و ۲۰ متر ارتفاع دارد. مصالح بنا خشت خام و ملات گل است.پلههای یخدان نیز برای دسترسی و نگهداری مطلوب و تعمیر خشتها بنا نهاده شده بود و در حقیقت هر سال یک لایه جدید خشت و گل روی گنبد میکشیدند. اتاقکهای اطراف این بنا به گونه احداث شدهاست که در تابستان خنک و در زمستان گرم هستند،،، در پشت دیوارهای بلند و قطور آن سطوحی صاف تعبیه میکردند که در شبهای زمستان بهطور یکنواخت روی آن آب قرار میگرفت و در سرمای شدید زمستان یخ میبست وظیفه دیوار بلند این بود که در طول روز از تابش آفتاب بر روی آبهای منجمد شده قبلی جلوگیری کند در صورتی که در شرق و غرب کمی آفتاب بر روی سطوح یخگیری میتابید آن وقت در این نقاط هم دیوارهای جانبی بنا میکردند. مقدار آبی که هر شب روی تودههای منجمد از یخهای قبلی هدایت میشد تا حدودی بود که سرمای یک شب بتواند آن را منجمد سازد یا به عبارت دیگر ارتفاع آب روی سطوح یخ گیر از چند سانتیمتر تجاوز نمیکرد این شرط فنی به خوبی میرساند که یخچال سازان مجبور بودند با کمال دقت سطوح یخگیری را طراز کنند.،،پس از آن تقریباً قطر یخ به ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر میرسید، یخها را قطعه قطعه کرده و به داخل یخدان که در مجاورت سطوح یخگیری قرار داشت میبردند و انبار میکردند. در کف یخدان، یک یا چند چاه پیشبینی شده بود تا آب هائی که احتمالاً در فصل گرما از آب شدن یخها به وجود میآمد از کف یخدان دور گردد و روی هر طبقه از یخها مقداری کاه میریختند تا از چسبیده شدن آنها به یکدیگر جلوگیری شود باتشکر و ارزوی بهترینها،،،،
6زمانی که هنوز برق اختراع نشده بود، کرمانیها یخچالها را با استفاده از خشت و گل، احداث کردند؛ بناهای بزرگی که همچنان بسیاری از آنها پابرجا هستند و از این سازهها یخ را در اوج گرمای طاقتفرسای تابستان کویر نیز در خود نگاه میداشتند. معروفترین یخدانهای کرمان عبارتاند از یخدان چوب مفیدی، یخدانهای زریسف، یخدان رحیم آباد و یخدان مویدی. بقیه یخدانها تماما از بین رفتهاند و اثری از آنها باقی نیست. آب این یخدانها از قنوات تامین میشد و غالبا فالودهفروشان صاحب یخدانها بودند. البته در بعضی موارد یخدانها را وقف عام میکردند. یخدان مویدی با قرارگیری در مرکز شهر، امروزه میزبان گردشگران است. این بنای تاریخی با ویژگیهای معماری خود سالهای سال، به خانوادههای کرمانی خدمترسانی کرده و هماکنون نیز به تفرجگاه تبدیل شده است. یخدان مویدی در تاریخ ۲ آبان ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۴۳۷ بهعنوان یکی از آث ملی ایران به ثبت رسید.
4کاربری یخدان در گذشته نگهداری یخ برای ایام تابستان مردم شهر بودهاست. مویدی نام محلهای درشهركرمان است و شامل بخشی از زمینها و قنات قدیمی واقع درمحدوده میدان تختی و خیابانهای خورشید و ابوحامد است.
4یخدان مویدی کرمان بزرگترین یخچال خشتی جهان است که در دوران صفوی ساخته شد و هماکنون در خیابان کمیاب میان میدان بسیج و خیابان شهید رجایی قرار دارد. شاید برایتان جالب باشد بدانید نام مویدی به این دلیل بر این یخدان گذاشته شده که آب قنات مویدی از زیر آن میگذرد.سقف این بنا به صورت مخروطی طراحی شده تا میزان جذب نور آفتاب را به حداقل برساند همچنین، در اطراف این مخروط بزرگ دیوارهای بلندی به ارتفاع ۲۰ متر بنا شده تا با ایجاد سایه، دمای یخدان را پایین نگه دارد.
3یخدان مویدی، یکی از مکان های زیبای شهر کرمان است، مویدی نام قنات که به این اسم مشهوره.
3یکی از جاذبه های تاریخی شهرکرمان که حکایت از هوش و ذکاوت کرمانیان دارد.
3یک مکان تاریخی مربوط به دوره صفوی که بازسازی شده و جالبه
3یخدانمویدی بهتر بود برای همچین مکانی مبلغ ورودی دریافت نمیشد، با وجود اینکه کانون پرورش فکری کودکان در حال حاضر در این مکان فعالیت میکنند!
3یکی از نماد های شهر کرمان محسوب میشود به مسافران توصیه میکنمحتما از اینمکان زیبا دیدن کنند
2یخدان مویدی با قرارگیری در مرکز شهر، امروزه میزبان گردشگران است. این بنای تاریخی با ویژگیهای معماری خود سالهای سال، به خانوادههای کرمانی خدمترسانی کرده و هماکنون نیز به تفرجگاه تبدیل شده است. یخدان مویدی در تاریخ ۲ آبان ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۴۳۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
2عملکرد سازه و معماریش جالب بود
2یخدان مویدی در خیابان ابوحامد کرمان قرار دارد. در گذشته اهالی این شهر با استفاده از ابزارهایی خاص و به کار بردن خلاقیت، با ساخت قنات، حفر کانال، ساخت آبانبارها و یخدانها آب مورد نیاز خود را تامین میکردند. قناتها آب مورد نیاز آبانبارها و آبانبارها هم آب مورد نیاز یخدانها را تامین میکردند و یخدانهای بزرگ هم قناتهای اختصاصی داشتند. این یخدانها یخچالهای شهر بودند. یخدان مویدی در دوم آبان ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
2اوج هنر اجداد ما،برای نگهداری یخ،انهم در دل کویر
1قبلآهازیادمیرفتم توپارک ریاضیات ویخدون،یادشبخیر..
1کاربری یخدان در گذشته نگهداری یخ و برخی از مواد غذایی برای ایام تابستان مردم شهر بودهاست. معماریویرایش نوک این بنا مخروطی شکل به گونهای ساخته شدهاست که حداقل میزان تابش آفتاب را جذب کند و در اطراف این مخروط دیوارهای بلندی احداث شدهاست که با وزش باد و استفاده از سایه ایجادشده، دمای هوا را به صورت محسوس کاهش میداد. عناصر تشکیلدهنده یخدان عبارتند از مخزن، حصار، استخر و چاله یخ. پلان مخزن دایرهشکل است که گنبدی روی آن احداث کردهاند. حصار آن نسبتاً بلند و ۲۰ متر ارتفاع دارد. مصالح بنا خشت خام و ملات گل است. پلههای یخدان نیز برای دسترسی و نگهداری مطلوب و تعمیر خشتها بنا نهاده شده بود و در حقیقت هر سال یک لایه جدید خشت و گل روی گنبد میکشیدند. اتاقکهای اطراف این بنا به گونه احداث شدهاست که در تابستان خنک و در زمستان گرم هستند.[۲] نحوه ساخت یخویرایش در پشت دیوارهای بلند و قطور آن سطوحی صاف تعبیه میکردند که در شبهای زمستان بهطور یکنواخت روی آن آب قرار میگرفت و در سرمای شدید زمستان یخ میبست وظیفه دیوار بلند این بود که در طول روز از تابش آفتاب بر روی آبهای منجمد شده قبلی جلوگیری کند در صورتی که در شرق و غرب کمی آفتاب بر روی سطوح یخگیری میتابید آن وقت در این نقاط هم دیوارهای جانبی بنا میکردند. مقدار آبی که هر شب روی تودههای منجمد از یخهای قبلی هدایت میشد تا حدودی بود که سرمای یک شب بتواند آن را منجمد سازد یا به عبارت دیگر ارتفاع آب روی سطوح یخ گیر از چند سانتیمتر تجاوز نمیکرد این شرط فنی به خوبی میرساند که یخچال سازان مجبور بودند با کمال دقت سطوح یخگیری را طراز کنند. پس از آن تقریباً قطر یخ به ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر میرسید، یخها را قطعه قطعه کرده و به داخل یخدان که در مجاورت سطوح یخگیری قرار داشت میبردند و انبار میکردند. در کف یخدان، یک یا چند چاه پیشبینی شده بود تا آب هائی که احتمالاً در فصل گرما از آب شدن یخها به وجود میآمد از کف یخدان دور گردد و روی هر طبقه از یخها مقداری کاه میریختند تا از چسبیده شدن آنها به یکدیگر جلوگیری شود.[۲]
1بنای تاریخی زیبا
1عالی
1یخدان مویدی واقع در منطقه شها(ب) و در خیابان پیروزی است در حال حاضر تبدیل به زورخانه پهلوان استاد ناصر تبدیل شده است بنای تاریخی زیبایی است شاه مردان علی
1یخدان مؤیدی بزرگترین یخچال خشتی ایران و جهان است. این بنا در اواخر دوره صفویه بنا شده و نام «مؤیدی» از آن نظر است که قنات مشهور به قنات مؤیدی آب آن را تأمین مینمودهاست. این یخدان در خیابان ابوحامد واقع شده و در تاریخ ۲ آبان ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۴۳۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. در پشت دیوارهای بلند و قطور آن سطوحی صاف تعبیه میکردند که در شبهای زمستان بهطور یکنواخت روی آن آب قرار میگرفت و در سرمای شدید زمستان یخ میبست وظیفه دیوار بلند این بود که در طول روز از تابش آفتاب بر روی آبهای منجمد شده قبلی جلوگیری کند در صورتی که در شرق و غرب کمی آفتاب بر روی سطوح یخگیری میتابید آن وقت در این نقاط هم دیوارهای جانبی بنا میکردند. مقدار آبی که هر شب روی تودههای منجمد از یخهای قبلی هدایت میشد تا حدودی بود که سرمای یک شب بتواند آن را منجمد سازد یا به عبارت دیگر ارتفاع آب روی سطوح یخ گیر از چند سانتیمتر تجاوز نمیکرد این شرط فنی به خوبی میرساند که یخچال سازان مجبور بودند با کمال دقت سطوح یخگیری را طراز کنند. پس از آن تقریباً قطر یخ به ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر میرسید، یخها را قطعه قطعه کرده و به داخل یخدان که در مجاورت سطوح یخگیری قرار داشت میبردند و انبار میکردند. در کف یخدان، یک یا چند چاه پیشبینی شده بود تا آب هائی که احتمالاً در فصل گرما از آب شدن یخها به وجود میآمد از کف یخدان دور گردد و روی هر طبقه از یخها مقداری کاه میریختند تا از چسبیده شدن آنها به یکدیگر جلوگیری شود.
1بسیار جای زیبایی
1خوبوعالی هرچی باشه ازآثارقدیمی شهرمونه طوریش نیسته
1خیلی جالب بود ارتفاع یخدان حدود۱۲ متر است و طرحی که دور خودش پیچ میخوره نمای بیرونش رو خیلی جذاب کرده.
اثری به یادگار از ۶۰۰ سال قبل و دوره صفویان. با مهندسی شیخ بهائی
کرمان بهعنوان مرکز، تعداد زیادی از جاذبههای استان کرمان را در خود جای میدهد که غالب آنها بناهای تاریخی هستند. این آثار از تاریخ و معماری گذشتگان نشان دارند و از زندگی اجدادمان روایتهایی گوناگون را نقل میکنند. یکی از بهترین این نمونهها، یخدان مویدی است. یخدان مویدی با برخورداری از ویژگیهای خاص معماری و زیر نظارت دقیق یخسازان، برای زمانی طولانی بخشی از یخ موردنیاز اهالی کرمان را تامین میکرد. بررسی سازوکار یخسازی و انبار آن برای فصول دیگر نشاندهنده هوش و خلاقیت مردمان در گذشته است. هرچند با اختراع برق و کارخانههای یخسازی، یخدان مویدی در کنار دیگر یخدانها از دور خارج شدند، همچنان بنای بزرگ آن را میتوان بازدید و بررسی کرد. با کجارو همراه باشید و درباره یخدان مویدی بیشتر بخوانید. زمانی که هنوز برق اختراع نشده بود، کرمانیها یخچالها را با استفاده از خشت و گل، احداث کردند؛ بناهای بزرگی که همچنان بسیاری از آنها پابرجا هستند و از جاهای دیدنی کرمان محسوب میشوند. این سازهها یخ را در اوج گرمای طاقتفرسای تابستان کویر نیز در خود نگاه میداشتند. معروفترین یخدانهای کرمان عبارتاند از یخدان چوب مفیدی، یخدانهای زریسف، یخدان رحیم آباد و یخدان مویدی. بقیه یخدانها تماما از بین رفتهاند و اثری از آنها باقی نیست. آب این یخدانها از قنوات تامین میشد و غالبا فالودهفروشان صاحب یخدانها بودند. البته در بعضی موارد یخدانها را وقف عام میکردند. یخدان مویدی با قرارگیری در مرکز شهر، امروزه میزبان گردشگران است. این بنای تاریخی با ویژگیهای معماری خود سالهای سال، به خانوادههای کرمانی خدمترسانی کرده و هماکنون نیز به تفرجگاه تبدیل شده است. یخدان مویدی در تاریخ ۲ آبان ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۴۳۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. مویدی نام محلهای درشهر كرمان است و بخشی از زمینها و قنات قدیمی در آن جای گرفتهاند. این محله در محدوده میدان تختی و خیابانهای خورشید و ابوحامد واقع شده است. یخدان مویدی نیز در ابتدای خیابان شهید كامیاب، در محله مویدی قرار دارد.
عالی
بنای قدیمی و تاریخی. فضای پشت یخدان و دیوار بلند یخدان،متاسفانه محلی دنج برای استعمال دخانیات و مواد مخدر شده. چقدر دردناکه که نوجوان ها رو میبینی و چقدر ناراحت کننده است که بی تفاوتیشون رو میبینی. انگار نه انگار.کار خودشون رو میکنن. کاش کسی بود کمکشون میکرد که به اشتباهشون پی ببرند.
بسیار زیبا
عالیه
پارک ویخدان مویدی