
شمال
نمایش موقعیت منپر از هنر های اصیل ایرانی
درود بر اهل سفر؛ قطبالدین حیدر از صوفیان اواخر سدهٔ ششم و اوایل سدهٔ هفتم قمری (درگذشتهٔ ۶۱۸ ه. ق) است. او از ترکستان به زاوه مهاجرت کرد و در همانجا درگذشت و مدفون شد و شهر به حرمت او به تدریج تربت قطبالدین حیدر و بعدها تربت حیدری نام گرفت و سرانجام به تربت حیدریه معروف شد. مزار وی یکی از جاذبههای گردشگری شهر تربت حیدریه است. مزار و مسجد قطبالدین حیدر مربوط به دوره تیموریان - دوره صفوی است و در تربت حیدریه، مرکز شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۷۵ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
قطبالدین حیدر، صوفی اهل بخارا و متوفی ۶۱۸ هجری قمری بوده است. گفته شده که وی به قصد مریدی شیخ ابوالقاسم گورکانی به این دیار آمده است که البته با توجه به اینکه فوت شیخ، در تاریخ ۴۵۰تا ۴۷۰ ذکر شده چندان صحیح به نظر نمیرسد. ساختمان اصلی این مزار در دوره تیموریان بنا شده و در دوران صفویه نیز گسترش یافته و بازسازی شده است. در این مزار به غیر از قطبالدین حیدر، افراد دیگری نیز مدفون هستند؛ از جمله آنها میتوان به میرزا شهابالدین ترشیزی(۱۱۶۵-۱۲۱۶ق) شاعر و منجمباشی دوران زندیه و اوایل دوران قاجار نام برد. شیخ عبدالسلام شهابی، بزرگ خاندان شهابی تربتی(خراسانی) و پدر دکتر محمود شهابی خراسانی نیز از جمله افراد مدفون در این مکان است. همچنین بر دیوارهای این بنا نیز دستخطهای مختلفی به چشم میخورد که قدیمیترین آنها متعلق به سال ۹۳۷ هجری قمری است. در میان سنگ قبرهای باقیمانده نیز، قدیمیترین آنها غیر از خود قطبالدین حیدر، سنگ قبر شخصی است به نام خواجه میرزامحمد بن خواجه شاه رضا که در سال ۱۱۱۲ هجری قمری فوت گردیده است.
بی نظیر و زیبا با معماری منحصر به فرد آدم لذت میبره وقتی همچین بناهایی رو میبینه چقدر خوب میشد که اگه تو معماری امروز هم از این بناها الهام میگرفتن
بی نظیر و زیبا
جای تاریخی گردشگری زیبا و منحصربفرد ا
جای تاریخی گردشگری توریستی زیبا
مجموعه ی فرهنگی و تاریخی قطب الدین حیدر که قطب الدین حیدر ، عارف سده های ۶و۷ ه.ق بوده . صاحب کرامت بوده و مریدان بسیاری داشته . ضریح چوبی تاریخ ۹۸۷ ه.ق داره . شالوده ی اصلی سازه مربوط به دوره های ایلخانی و تیموری هستش . در کنار این آرامگاه رباط ( کاروان سرا ) طبسی بازمانده از دوره قاجار و مسجد جامع قدیم تربت با بلندی 11/5 متر بازمانده از زمان شاه صفی ( ۱۰۴۵ ه.ق ) از دیگر سازه های این مجموعه هستش . عکس ها در آذر 1403 گرفته شده .
شیخ قطب الدین حیدر، فرزند تیمور و از نوادگان سلطان شاه سالوری از شاهزادگان ازبک و از تبار خاقان ترک بوده است. وی مجذوب شیخ ابوالقاسمی شد که در زاوه سکنا داشته است و به هوای دیدار شیخ، راهی این دیار شد و در سال ۶۱۸ ه.ق وفات یافت. مجموعه قطب الدین حیدر، شامل آرامگاه قطب الدین حیدر و ایوانی از مسجد جامع قدیم است که در مرکز شهر تربت حیدریه قرار دارد. این مقبره در میان محوطه زیر گنبد قرار گرفته و ضریح چوبی آن دارای تاریخ ۹۸۷ ه.ق است. در امتداد فضای ورودی نیز محرابی تعبیه شده است. بنای موجود در چندین دوره تاریخی مورد توجه قرار گرفته است به نحوی که شالوده آرامگاه احتمالا در دوره تیموری با گنبد دو پوسته گسسته استوار بر تاق نماهای شانزده گانه ایجاد شده است و در دوره صفویه در سال ۱۰۲۳ ه.ق به همت خواجه سلطان محمود تربتی نیز تغییراتی در معماری آن صورت گرفته است. در ضلع غربی این مقبره، ایوان مسجد جامع قدیم تربت حیدریه جلب نظر میکند. بنای مسجد جامع، آجری است و تاریخ بنای آن که بر سنگ سیاه و لوح مانندی حک شده است نشان دهنده سال ۱۰۴۵ ه.ق است و بانی ساخت مسجد نیز خواجه عبدالله فرزند درویش علی تربتی ذکر شده است.
سلام امروز جمعه ساعت یک و نیم ظهر از مشهد به تربت حیدریه رسیدیم ولی متاسفانه در ورود به قبر قطب الدین را بسته بودند و رفته بودند و خیلی متاثر شدم از این بی تعهدی مسول این مکان .
آرامگاه قطب الدین حیدر در تربت حیدریه واقع شده، این فرد عارف قرن ششم هجری می باشد. بنای آرامگاه این مجموعه شامل ایوانی مرتفع، ورودی و زیر گنبد می شود که در چندین دوره تاریخی از حکمرانی فرمانرواها مورد توجه بسیاری قرار گرفته است، به نحوی که گنبد دو پوسته که بر روی تاق نماهای شانزده گانه ایجاد شده است. شالوده آرامگاه در زمان صفویان در سال 1023 هجری قمری به دستور همت خواجه سلطان محمود تربتی نیز تغییراتی در معماری آن صورت گرفته است. آرامگاه شیخ قطب الدین در سال 1310 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید پوشش سقف در فضای داخلی آرامگاه با نقش هایی هندسی بسیار زیبا و منحصر به فرد و گچ بری های بی نظیر با خط کوفی تزئین شده است. مقبره شیخ قطب الدین را با ضریحی چوبی در بین محوطه زیر گنبد و نیز محرابی که با گچ بری های زیبا در ورودی آن قرار گرفته، ساخته اند. همان طور که گفته شد شالوده آرامگاه در زمان تیموریان ساخته شد و در زمان حکومت صفویان مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. در سمت غربی آرامگاه می توان ایوان مسجد جامع قدیم را دید. ساختمان مسجد جامع نمایی آجری دارد و تاریخ آن به زمان خواجه عبدالله فرزند درویش علی تربتی که در زمان شاه عباس اول صفوی زیسته اند بر می گردد. در این مجموعه حوض خانه زیبایی قرار گرفته، که امروزه به شدت ویران شده است
مجموعه فرهنگی تاریخی قطب الدین حیدر (مکانهای تاریخی) در تربت حیدریه و خیابان آیت الله کاشانی، قائم واقع شده است. و از نظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مراکز مهمی مانند موزه مردم شناسی تربت حیدریه و پاساژ ولی عصر و همچنین باغ ملی، رباط طبسی، کلینیک ترک اعتیاد بزرگمهر (دکتر فرهاد حیدری)، فروشگاه مرکزی مادیران و سالن نیوشا قرار گرفته است. همچنین با توجه به نظراتی که کاربران در اپلیکیشن نشان به این مکان دادهاند میتوان گفت این مکان یکی از اماکن دیدنی و تاریخی خوب این منطقه میباشد.