لیست مکان‌های تاریخی گرگان

خانه تقوی‌ها یکی از جاهای دیدنی گرگان است که در دوره قاجار ساخته شد و به حاج محمدتقی تقوی تعلق داشت. این خانه تاریخی و بسیار زیبا بیش از ۱۰ حیاط اصلی و فرعی دارد و شاخصه‌های معماری اقلیم شمال ایران را می‌توان در گوشه‌وکنار آن مشاهده کرد. ساختمان‌های این خانه اغلب دو طبقه هستند و جالب اینکه كف طبقه دوم از جنس چوب است تا بار كمتری بر سقف طبقه زیری وارد شود. همچنین این ساختمان‌ها اغلب یک متر بالاتر از سطح زمین ساخته شده‌اند و زیر آن‌ها خالی است تا از نفوذ رطوبت به داخل بنا جلوگیری شود. خانه ارزشمند تقوی‌ها در بافت تاریخی گرگان در نزدیکی بازار نعلبندان و مجاورت امامزاده نور قرار دارد. خانه تاریخی تقوی یک مجموعه ساختمانی متعلق به دوره قاجار است که در میان جاهای دیدنی استان گلستان همچون نگینی می‌درخشد. بانی خانه تقوی را حاج میرزا محمدتقی تقوی معروف به تقی‌اف دانسته‌اند. خاندان تقوی از تاجران مشهور منطقه استرآباد در عهد حاکمیت قاجار بودند. این خانواده به‌دلیل عمده تجارت خود با کشور همسایه شمالی ایران یعنی روسیه، به‌عنوان «تقی‌اف» نیز شناخته می‌شدند. خانه تقوی‌‌ها مساحتی در حدود ۲۰۰۰ متر را به خود اختصاص داده است و بیش از ۱۰ حیاط اصلی و فرعی دارد که هریک دارای کارکردی جداگانه بودند و بر اساس کارکرد خود به همان نام شناخته می‌شدند. برای مثال، حیاط‌های خانه با نام‌های حیاط بیرونی اول و دوم، حیاط مطبخ، حیاط سرطویله، هشتی‌ها و پشت حیاط‌ها و... نامگذاری شده بودند. هریک از حیاط‌های خانه دارای حوض‌های مختص به خود هستند. آبی که در حوض‌های حیاط خانه‌ها جریان داشته است، از طریق جوی‌های روباز بیرون بنا به حیاط خانه و حوض وارد می‌شدند و آب حوض را تامین می‌کردند.حیاط‌های خانه مجهز به ایوان‌هایی هستند تا از تابش مستقیم نور آفتاب در امان بمانند و در نتیجه به مهتابی شهرت داشتند. از آن‌ها به‌عنوان محلی برای انبار مواد خوراکی و آذوقه استفاده می‌شد. به‌جز مهتابی‌ها که جزو جذاب‌ترین جاهای ساختمان به حساب می‌آیند، در داخل یکی از حیاط‌های بیرونی، معماری زیبایی طراحی شده است که در اصطلاح تاریخی به آن‌ کلاه فرنگی می‌گویند. کلاه‌فرنگی معمولا مختص کارکردهای سیاسی و تجاری بود و محلی برای تجمع افراد رده‌بالا در جهت تصمیم‌گیری‌های مهم تلقی می‌شد.