برج چهل دختر محله بالا محله، دامغان

برج چهل دختر دامغان، سرزمینی است زیبا که در بین سایر شهرهای ایران، قدمتی بس طولانی و باستانی دارد. به‌گونه‌ای که می‌توان آن را در گروه کهن‌ترین و باستانی‌ترین شهرهای پارتی ایران جای داد. این شهرستان نیز همانند بسیاری از شهرهای تاریخی ایران مملو از دیدنی‌ها و جاذبه‌های تاریخی و گردشگری است. «برج چهل دختر» نمونه‌ بارزی از بناها و آثار تاریخی ارزشمند ایران کهن و یکی از جاهای دیدنی دامغان است. بنایی که با گذشت بیش از هزار سال همچنان محکم و استوار قد برافراشته و در مقایسه با دیگر آثار تاریخی، خسارت و آسیب کمتری را به خود دیده است. برج، درست در مرکز شهر دامغان و در محوطه‌ امامزادگان «محمد و جعفر» قرار دارد. هرچند قرارگیری آن در پشت امامزاده جعفر، در واقع کمی دید آن را مختل کرده و به‌نوعی مانع دیدن این اثر تاریخی می‌شود. این در حالی است که این برج در قسمتی پایین‌تر از سطح زمین‌های مجاور قرار دارد و همین مسئله بر دیده شدن برج توسط مردم از فاصله‌ای دورتر، اثر منفی گذاشته است. باستان‌شناسان معتقد هستند که قرون چهار و پنج هجری قمری را می‌توان از شاخص‌ترین سده‌های تاریخی در ایران به جهت معماری و ساخت بناها و سازه‌هایی که از آن‌ها به برج‌ها یاد می‌شود، معرفی کرد. بناهایی که با بهره‌مندی از تزیینات آجری، به‌نوعی کاملا هنرمندانه و ظریف توانسته است سادگی و سردی خشت‌هایی که در ساخت عمارات مورد استفاده قرار می‌گرفت را در نظر بیننده، زیبا و گرم سازد. نوعی آمیختگی از سادگی و زیبایی که خاص دورانی از تاریخ ایران‌زمین بوده است. برج چهل دختر دامغان نیز با بهره‌مندی از همین ویژگی، نمونه‌ای بارز از این بناها محسوب می‌شود. گروهی از محققان براین باورند که نام چهل دختر یا چهل دختران را می‌توان به دوران پیش از اسلام نسبت داد. همچنین امکان دارد که برج چهل دختر نیز همانند ساختمان «چهل دختر سمنان» در ابتدای ساخت از خشم خام ساخته شده است. در واقع ایشان براین باورند که احتمالا برج را در ابتدا با خشت خام ساخته‌اند و در دورانی بین قرون ۴ تا ۵ هجری قمری به امر شخصی به نام ابوشجاع که هویت وی نیز به‌طور کامل مشخص نیست، مرمت شده است

برج چهل دختران مربوط به دوره سلجوقیان است و در سمنان، محله قدیمی کوشمغان، خیابان حکیم الهی واقع شده و این اثر در تاریخ ۳ بهمن ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۰۳۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

بسیار زیبا و دیدنی

آرامگاه چهل دختران یا برج چهل‌دختر دامغان یا مقبره چهل دختران مربوط به سدهٔ ۵ ه‍.ق است و در دامغان، مرکز شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۸۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. برج چهل‌دختر دامغان برج آجری با بلندای تقریبی ۱۵ متر و محیط بیرونی ۲۳ متر و قطر درونی ۵/۵ متر است. این برج که تقریباً به سبک برج طغرل ری و میل رادکان بنا شده در سال ۴۴۶ هجری(۱۰۵۴ میلادی) به امر ابوشجاع اصفهانی ساخته شده‌است. در بیرون این برج کتیبه‌ای به خط کوفی قرار دارد که خواندن آن بسیار مشکل می‌باشد. فقط «امر ببناء هذا لقبة الامیر الجلیل ابوشجاع» و در آخر کتیبه «ثلثمائه» از آن خوانده می‌شود و معلوم می‌شود که از بناهای قرن چهارم هجری است. به علت استحکام بنا خوب دوام کرده بطوری‌که هیچگونه آثار خرابی در آن مشاهده نمی‌شود. در بالای در کوچک این برج که به جانب جنوب باز می‌شود کتیبه‌ای است از گچ به خط کوفی گویا نام بانی آن را نوشته‌اند. در وسط برج، قبر ساده‌ای است که از گچ که صاحب آن معلوم نیست و از قرائن چنان بر می‌آید که تا چندی قبل سطح داخلی برج مرتفع‌تر از زمان کنونی بوده‌است زیرا با اندکی دقت، قسمتی را که در زیر خاک بوده و بعداً خاک برداری شده‌است می‌توان تشخیص داد. ممکن است اسم چهل‌دختر یا چهل‌دختران مربوط به دوره‌های قبل از اسلام باشد[۲] و بعید به نظر نمی‌رسد که این ساختمان نیز مانند ساختمان چهل دختر سمنان از خشت خام بوده، چون به مرور زمان قسمتی از آن که فرو ریخته، در قرن چهارم یا پنجم به دستور ابوشجاع که هویت او تا اندازه‌ای مجهول است مجدداً با در نظر داشتن طرح سابق آن، منتهی با آجر و سقف مخروطی شکل بنا گردیده‌است.

 صورت ساده می‌باشد. آجرهای برج چهل دختر به قدری ماهرانه و ظریفانه روی همدیگر قرار گرفته است که گویی در ساخت آن از ملاتی استفاده نشده است. این برج دارای دربی چوبی است که در قسمت جنوبی برج قرار گرفته است که در سال‌های اخیر ساخته ونصب شده است. قبل از ورود به برج نیز کتیبه‌ای دیگر بالای درب قرار گرفته که آن هم به خط کوفی نوشته شده و گفته می‌شود نام سازنده‌ی برج چهل دختر بر روی آن حک شده است. قسمت ورودی این برج دارای ۲ متر و نیم ارتفاع و حدود ۲ متر عرض می‌باشد. از آنجایی که خطوط دور تادور و کتیبه ‌بالای درب این مقره به خط کوفی است، خواندن متن آن مشکل است. در داخل برج چهل دختر دامغان درست در وسط آن نیز قبری ساده و گچی دیده می‌شود که با ارتفاع ۳۰ سانتی متر از سطح زمین قرارگرفته است و دارای هیچگونه تزئیناتی نیست.

قدمت برج چهل دختر نزدیک به ۱۰۰۰ سال که به دوره حکومت سلجوقیان یکی از نخستین آثاری که به ثبت ملی ایران رسیده طرز ساخت و شکل و ظاهر این بنا خیلی زیبا و فکرشدس اگه به مکان های تاریخی علاقه مند هستید پیشنهاد میکنم فصل گرمتر ونیمه اول سال برید

برج چهل دختر دامغان به قدری ماهرانه ساخته شده است که بدون هیچ گونه آسیبی تا کنون برجای مانده است تا نشان‌ دهنده‌ی هنر و مهارت معماران زمان خود باشد. این برج زیبا که قدمت آن به زمان حکومت سلجوقیان باز می‌گردد در صحن امام زاده جعفر شهر دامغان قرار گرفته است و به دستور ابوشجاع اصفهانی ساخته شد. به دلیل قدمت بالای این بنا دور از انتظار نیست که این برج نیز از خشت خام ساخته شده باشد که در اثر گذر ایام قسمتی از آن تخریب شده باشد و دوباره در قرن ۴ و۵ به فرمان ابوشجاع که هنور اطلاعاتی برای صحت هویت آن در دسترس نیست این بنا با توجه به طرح اولیه اش مورد بازسازی قرار گرفت اما اینبار با استفاده از آجرهایی که در برابر آب و فشار مقاوم هستند. محیط بیرونی این بنا ۳۲ متر است اگرچه از نظر مساحت برج کوچکی به حساب می‌آید اما چیزی که باعث معروفیت این بنا شده نحوه آجرکاری، کتیبه‌، معماری و نوع مصالح آن است که باعث شده برج چهل دختر حدود ۱۰۰۰ سال بدون آسیب دیدگی پابرجا بماند. این برج که در واقع آرامگاه خانوادگی است در فاصله ۲۷۵ سانتی متری مقبره قرار گرفته است. برج چهل دختر دامغان به صورت مدور و در ارتفاع ۱۵ متری از سطح زمین ساخته شده است. قطر داخلی این بنا ۵.۲ متر و قطر خارجی آن ۷.۸ متر است. اگر به نمای ظاهری برج چهل دختر توجه کنید متوجه می‌شوید که شامل دو قسمت می‌باشد. قسمت عمده حدود دو سوم از سطح زمین که به صورت ساده آجرکاری شده است و قسمت دیگر آن کتیبه ای است که با خط کوفی نوشته شده است و در بالا وپایین آن نوارهای تزئينی آجری قرار گرفته است. در آخر هم گنبدی مخروطی شکل دارد که روی این مقبره قرار گرفته و نحوه‌ آجرکاری آن هم به صورت ساده می‌باشد. آجرهای برج چهل دختر به قدری ماهرانه و ظریفانه روی همدیگر قرار گرفته است که گویی در ساخت آن از ملاتی استفاده نشده است. این برج دارای دربی چوبی است که در قسمت جنوبی برج قرار گرفته است که در سال‌های اخیر ساخته ونصب شده است. قبل از ورود به برج نیز کتیبه‌ای دیگر بالای درب قرار گرفته که آن هم به خط کوفی نوشته شده و گفته می‌شود نام سازنده‌ی برج چهل دختر بر روی آن حک شده است. قسمت ورودی این برج دارای ۲ متر و نیم ارتفاع و حدود ۲ متر عرض می‌باشد. از آنجایی که خطوط دور تادور و کتیبه ‌بالای درب این مقره به خط کوفی است، خواندن متن آن مشکل است. در داخل برج چهل دختر دامغان درست در وسط آن نیز قبری ساده و گچی دیده می‌شود که با ارتفاع ۳۰ سانتی متر از سطح زمین قرارگرفته است و دارای هیچگونه تزئیناتی نیست همچنین صاحب آن هم نامعلوم است.بنای این مقبره که به چهل دختران معروف شده است، با گنبد بزرگ و زیبایش که با آجرکاری های زیبا و الگوهای هندسی و خطاطی تزیین شده، یکی از معروف ترین و دیدنی ترین اماکن تاریخی شهر دامغان است. داشتن خطاطی های زیبا و چشم نواز یکی از ویژگی های مدارس، مساجد و مقابر بوده است. همانطور که اشاره کردیم بر روی بدنه این مقبره کتیبه های زیادی هست، یکی از آنها کتیبه زیر قرنیزهای آجری است که با اینکه بسیار وسیع و بزرگ است اصلا خوانا و مشخص نیست.

جزو زیباترین و با شکوه ترین بنا ها در دامغان.

دامغان، سرزمینی است زیبا که در بین سایر شهرهای ایران، قدمتی بس طولانی و باستانی دارد. به گونه‌ای که می‌توان آن را در گروه کهن‌ترین و باستانی‌ترین شهرهای پارتی ایران جای داد. این شهرستان نیز همانند بسیاری از شهرهای تاریخی ایران مملو از دیدنی‌ها و جاذبه‌های تاریخی و گردشگری است. «برج چهل دختر» نمونه‌ بارزی از بناها و آثار تاریخی ارزشمند ایران کهن و یکی از جاهای دیدنی دامغان است. بنایی که با گذشت بیش از هزار سال همچنان محکم و استوار قد برافراشته و در مقایسه با دیگر آثار تاریخی، خسارت و آسیب کم‌تری را به خود دیده است. برج، درست در مرکز شهر دامغان و در محوطه‌ امامزادگان «محمد و جعفر» قرار دارد. هرچند قرارگیری آن در پشت امامزاده جعفر، درواقع کمی دید آن را مختل کرده و به نوعی مانع دیدن این اثر تاریخی می‌شود. این در حالی است که این برج در قسمتی پایین‌تر از سطح زمین‌های مجاور قرار دارد و همین مسئله بر دیده شدن برج توسط مردم از فاصله‌ای دورتر، اثر منفی گذاشته است. باستان‌شناسان معتقد هستند که قرون چهار و پنج هجری قمری را می‌توان از شاخص‌ترین سده‌های تاریخی در ایران به جهت معماری و ساخت بناها و سازه‌هایی که از آن‌ها به برج‌ها یاد می‌شود، معرفی کرد. بناهایی که با بهره‌مندی از تزئینات آجری، به نوعی کاملا هنرمندانه و ظریف توانسته است سادگی و سردی خشت‌هایی که در ساخت عمارات مورد استفاده قرار می‌گرفت را در نظر بیننده، زیبا و گرم سازد. نوعی آمیختگی از سادگی و زیبایی که خاص دورانی از تاریخ ایران‌زمین بوده است. برج چهل دختر دامغان نیز با بهره‌مندی از همین ویژگی، نمونه‌ای بارز از این بناها محسوب می‌شود. گروهی از محققان براین باورند که نام چهل دختر یا چهل دختران را می‌توان به دوران پیش از اسلام نسبت داد. همچنین امکان دارد که برج چهل دختر نیز همانند ساختمان «چهل دختر سمنان» در ابتدای ساخت از خشم خام ساخته شده است. درواقع ایشان براین باورند که احتمالا برج را در ابتدا با خشت خام ساخته‌اند و در دورانی بین قرون ۴ تا ۵ هجری قمری به امر شخصی به نام ابوشجاع که هویت وی نیز به طور کامل مشخص نیست، مرمت شده است.

بنای قرن چهارم و پنجم هجری

مکانی تاریخی و مذهبی

بدک نیست

جزو قشنگ ترین مکان های تاریخی

برج چهل دختر یک مکان تاریخی از آثار ملی ایران در شهر دامغان می باشد

خیلی زیبا و جالب بود واسم

بسیار زیبا هرچند امکان دیدن داخل آن عملا برای مردم معمولی ( مثل ما ) مقدور نیست .