گذر تاریخی شاه حمزه محله لبچال، قم

در میان تصاویر قم قدیم که جست‌وجو کنید تصویری از یک گنبد زیبا و خاص در قلب یک محله قدیمیِ کاه‌گلی نظر شما را جلب خواهد کرد، گنبد تقریباً شکل و شمایل بی‌نظیری دارد و مشابهش در هیچ‌یک از گنبدهای معمول معماری ایرانی اسلامی دیده نشده است ابتدا که وارد محله می‌شوی، گنبدی فیروزه‌ای شاه حمزه نظرت را جلب می‌کند. این گنبد ساخته استاد حسن بنای قمی از معماران پر‌آوازه قم است که پایه‌گذار مکتب ویژه‌ای در معماری بود. جلوی امام‌زاده فضای سبز کم‌رمقی کاشته شده و راه ورودی با چند پله به درب چوبی زیبایی می‌رسد که با کلون طلایی تزیین‌شده است. وارد که می‌شوی، سادگی و زیبایی بنا که از ویژگی‌های معماری ایرانی اسلامی است، آرامش عجیبی به وجودت منتقل می‌کند. قدم‌به‌قدم که برمی‌داری، روی اسامی اهالی و بزرگان این محله پا می‌گذاری. اسامی که روزگار بر سنگ‌های گورشان هک شده بود و امروز بر کف‌پوش حیاط امام‌زاده. حوض کوچکی وسط حیاط است و درختان نارون اینجاوآنجا خودنمایی می‌کنند. گنبد با ویژگی‌های خاصش در کنار ایوان فیروزه‌ای و شمسی‌هایی که به‌تازگی مرمت‌شده‌اند، زیبایی دیگری دارد. ضریح با نوری سبز در یک محوطه کوچک پوشیده شده و ستون‌ها با سردرهای سنگ‌تراشی شده تزیین‌شده‌اند. حجره‌های آجری که دورتادور محوطه را گرفته‌اند، احتمالاً استراحتگاه زائران درگذشته هستند. می‌توان تصور کرد روزهایی که با چهارپا از راه دور برای زیارت کریمه اهل‌بیت(س) به شهر قم می‌آمدند و شب را در این حجره‌ها بساط کرده و روز بعد از زیارت پای پیاده به‌سوی حرم می‌رفته‌اند. ستون‌های کنده‌کاری‌شده و سردرهایی که گویا بناهایش درگذشته از بین رفته هم از دیدنی‌های حیاط پشتی امام‌زاده است. شاه حمزه را خیلی‌ها به کاسب‌هایش می‌شناسند. کاسب‌هایی قدیمی و پایبند به سنت‌های هر حرفه‌ای که تقریباً هرکدام نماینده نسل‌های گذشته هر شغلی محسوب می‌شوند. از سمت خیابان آذر که به‌سوی این محله بیای، نخستین مغازه‌، مربوط به ابوالفضل سرکار است که 41 سال در این محله کپسول‌های گاز مایع را برای مردم پر می‌کند تا خانه‌هایشان گرم باشد و کسب‌وکارشان پابرجا. به‌جز درب و دیوار مغازه، آن‌طور که خودش می‌گوید، روش کارش هم قدیمی است و سنتی. می‌گوید این روزها کپسول‌های گاز را با دستگاه پر می‌کنند اما دستگاه‌ها 300 تا 400 گرم کمتر گاز می‌زنند و مشتری‌ها ناراضی می‌شوند. به همین خاطر او به همان شیوه سنتی کارش را انجام می‌دهد. « از هیچ‌چیز نمی‌ترسم جز حق‌الناس...

 گذر شاه حمزه با قدمتی از روزگار صفویه هویت این محله را شکل داده است. گذرها یادگارانی از شهرسازی کویر هستند که برای فرار است گرما و آفتاب تابستان، تعبیه‌شده‌اند. خشکه‌پزی این گذر یکی از محبوب‌ترین خشکه‌پزی‌های شهر قم است که همه با نان قندی‌های زعفرانی و کسمه‌های خوش عطرش می‌شناسند.

تصویر شب گذر شاه حمزه

مکانی بسیار زیبا وتاریخی