موزه مردم شناسی مشهد (حمام مهدی قلی بیک) مشهد

حمام مهدی قلی بیک یا حمام شاه با قدمتی از دوره صفویه از زیباترین بناهای تاریخی مشهد است که در سال ۱۰۲۷ هجری قمری به دستور مهدی قلی بیک جانی قربانی ساخته شد. وی حمام را وقف حرم امام رضا (ع) کرد و یک قنات نیز برای آن ساخت؛ با این شرط که مازاد آب آن را به مسجد گوهرشاد دهند، آنچه از مسجد اضافه ماند، صرف امور خیریه کنند و اضافات آن را در زمین‌های زراعی خارج از شهر جاری سازند. بنای حمام در کنار بنای تاریخی مسجد شاه (مقبره امیر ملکشاه) و در نزدیکی حرم امام رضا (ع) قرار دارد؛ به همین دلیل، برخی ان را با نام حمام شاه یا حمام رضوی نیز می‌شناسند. حمام شاه از بزرگ‌ترین حمام‌های ایران است که از مصالح به کار رفته در آن می‌توان آجر،  آهک، ساروج، سنگ، شیشه، فلز و کاشی را نام برد. سربینه (با هشت ستون و تزییناتی چون نقاشی و کاشی‌های ریز رنگی و کاربندی سقف)، هشتی یا میاندر، گرمخانه، تون (گلخن یا آتشخانه) و چاله حوض دیگر بخش‌های حمام مهدی قلی بیک هستند. حمام شاه مشهد پس از بازسازی و مرمت به‌عنوان موزه مردم‌شناسی بازگشایی شد؛ در حال حاضر، از فضاهای موجود به‌عنوان غرفه‌های نمایش اشیا از جمله متعلقات حمام مانند ظروف سنگی، سفالینه‌ها، نبوشه های سفالی، گلجام و کاشی‌های ازاره و کف حمام، وسایل استحمام مانند بادکش حجامت، کاسه، مجمعه، سنگ پا، صابون، لنگ و قطیفه، حنا، گل سرشور و…، وسایل آرایش مانند شانه چوبی، جعبه آینه، جعبه چوبی لاکی روغنی، سرمه‌دان، عطردان و غیره، وسایل روشنایی مانند شمعدان برنجی، قندیل، فانوس دریایی، چراغ توری و غیره، سماورها، قوری‌ها، قهوه‌جوش‌ها، دوستکامی‌ها، پوشاک و منسوجات استفاده می‌شود.

این بنا یکی از بزرگ‌ترین حمام‌های ایران است که ساختاری بسیار زیبا از حمام‌های قدیمی را به نمایش می‌گذارد. سازه اصلی بنا از جنس آجر بوده و آهک، ساروج، سنگ، شیشه، فلز و کاشی از دیگر مصالح به کار رفته در این حمام است. این حمام مجموعه‌ای از فضاهای متعدد بوده و بزرگ‌ترین و زیباترین بخش آن بخش بینه حمام با هشت ستون و تزیینات نقاشی است. بخش‌ها مختلف حمام مهدی قلی بیک عبارت هستند از: سربینه با تزییناتی چون نقاشی و کاشی‌های ریز رنگی مزین شده است. این قسمت دارای ساروج بری و گچ‌کاری با تعداد ۲۸ لایه بوده که از این تعداد، ۱۳ لایه دارای تزیینات نقاشی است. قدیمی‌ترین لایه مربوط به دوره صفویه و جدیدترین لایه، به اواخر دوره قاجار مربوط است. قوس‌های به کار رفته در سربینه از نوع پنج و هفت شاخ بزی از قوس‌های پرکاربرد در معماری ایرانی است.

حمام بسیار جذابی و کلی وسیله جالب تو موزه اش داره، یک گالری عکس تاریخی جذاب هم داره. نقاشی های سقف حمام هم خیلی قشنگن. اگر جاهای تاریخی دوست دارین میتونه براتون جذاب باشه

حمام مهدی قلی بیک در سال ۱۰۲۷ هجری قمری به دستور مهدی قلی بیک جانی قربانی ساخته شد. وی از بازماندگان خانواده امیر ارغون آقای اویرات و از امرای ترک خراسان محسوب می‌شد که به‌عنوان میرآخور (رییس اصطبل شاهی) شاه عباس اول صفوی منصوب شده بود. مهدی قلی بیک حمام را وقف ساحت مقدس امام رضا (ع) کرد. علاوه بر آن، یک قنات هم برای حمام مذکور احداث شده است؛ با این شرط که مازاد آب آن را به مسجد گوهرشاد دهند، آنچه از مسجد اضافه ماند، صرف امور خیریه کنند و اضافات آن را در زمین‌های زراعی خارج از شهر جاری سازند.ه‌علت هم‌جواری حمام با بنای تاریخی مسجد شاه (مقبره امیر ملکشاه) و نیز نزدیک بودن به حرم امام رضا (ع)، قبلا به حمام شاه و پس از انقلاب به حمام رضوی شهرت داشته است. این بنا در اردیبهشت ۱۳۵۶ به شماره ۱۳۷۴ در فهرست بناهای تاریخی کشور ثبت شد و در سال ۱۳۷۸ با دستور مقام منبع تولیت عظمای آستان قدس رضوی عملیات بازسازی آن آغاز گردید و در سال ۱۳۸۵ هجری شمسی به موزه مردم‌شناسی تغییر کاربری داد.ین بنا یکی از بزرگ‌ترین حمام‌های ایران است که ساختاری بسیار زیبا از حمام‌های قدیمی را به نمایش می‌گذارد. سازه اصلی بنا از جنس آجر بوده و آهک، ساروج، سنگ، شیشه، فلز و کاشی از دیگر مصالح به کار رفته در این حمام است. این حمام مجموعه‌ای از فضاهای متعدد بوده و بزرگ‌ترین و زیباترین بخش آن بخش بینه حمام با هشت ستون و تزیینات نقاشی است. بخش‌ها مختلف حمام مهدی قلی بیک عبارت هستند از: سربینه سربینه با تزییناتی چون نقاشی و کاشی‌های ریز رنگی مزین شده است. این قسمت دارای ساروج بری و گچ‌کاری با تعداد ۲۸ لایه بوده که از این تعداد، ۱۳ لایه دارای تزیینات نقاشی است. قدیمی‌ترین لایه مربوط به دوره صفویه و جدیدترین لایه، به اواخر دوره قاجار مربوط است. قوس‌های به کار رفته در سربینه از نوع پنج و هفت شاخ بزی از قوس‌های پرکاربرد در معماری ایرانی است.کاربندی سقف سربینه نیز از دیگر تزیینات بنا به شمار می‌آید. سربینه حمام دارای چهار صّفه است که سه صّفه برای تعویض لباس و قرار دادن البسه عامه مردم و یک صّفه به‌عنوان شاه نشین، ویژه اشراف و بزرگان مورد استفاده قرار می‌گرفته است. هشتی یا میاندر بعد از سربینه، فضایی به نام هشتی یا میاندر وجود دارد که ارتباط دهنده دو فضای سربینه و گرمخانه است. در وسط هشتی، حوض کوچکی است که فرد، پای خود را پس از بیرون آمدن از گرمخانه، درون آب سرد آن شسته و سپس وارد سربینه می‌شده است. گرمخانه پس از گذشتن از هشتی وارد گرمخانه می‌شویم که محل اصلی شستشوی تن و استحمام است. فضای گرمخانه، مربع شکل و داراری چهار ستون در وسط است که پوشش گنبدی شکل سقف، مشتمل بر چندین گلجام، روی آن‌ها قرار گرفته است. در اطراف گرمخانه، سه غرفه وجود دارد که برای نشستن و استحمام مورد استفاده قرار می‌گرفته است. در قسمت غربی گرمخانه، خزینه آب گرم حمام قرار داشته که سطح آن از کف گرمخانه بلندتر است. آب حمام اوایل از یک قنات و بعدها از چاه موجود در سربینه تأمین می‌شده و از طریق شبکه آبرسانی، شامل تنبوشه ها و حوضچه‌های تصفیه، به خزینه می‌رسیده است و در دیگ‌های مسی کف خزینه به نام تیان، گرم و به‌طور منظم به قسمت‌های مختلف حمام هدایت می‌شده است. در ضلع شمالی گرمخانه، فضایی کوچک به نام نظافت خانه (نوره کش خانه) وجود دارد که مکانی برای از بین بردن موهای زاید بوده است.

حمام مهدی قلی بیک در سال ۱۰۲۷ هجری قمری به دستور مهدی قلی بیک جانی قربانی ساخته شد. وی از بازماندگان خانواده امیر ارغون آقای اویرات و از امرای ترک خراسان محسوب می‌شد که به‌عنوان میرآخور (رییس اصطبل شاهی) شاه عباس اول صفوی منصوب شده بود. مهدی قلی بیک حمام را وقف ساحت مقدس امام رضا (ع) کرد. علاوه بر آن، یک قنات هم برای حمام مذکور احداث شده است؛ با این شرط که مازاد آب آن را به مسجد گوهرشاد دهند، آنچه از مسجد اضافه ماند، صرف امور خیریه کنند و اضافات آن را در زمین‌های زراعی خارج از شهر جاری سازند. به‌علت هم‌جواری حمام با بنای تاریخی مسجد شاه (مقبره امیر ملکشاه) و نیز نزدیک بودن به حرم امام رضا (ع)، قبلا به حمام شاه و پس از انقلاب به حمام رضوی شهرت داشته است. این بنا در اردیبهشت ۱۳۵۶ به شماره ۱۳۷۴ در فهرست بناهای تاریخی کشور ثبت شد و در سال ۱۳۷۸ با دستور مقام منبع تولیت عظمای آستان قدس رضوی عملیات بازسازی آن آغاز گردید و در سال ۱۳۸۵ هجری شمسی به موزه مردم‌شناسی تغییر کاربری داد.

تصاویر سقف گنبد زیبای حمام قلی بیک ،موزه مردم شناسی

اسم این مجموعه همان حمام بهتر است با موزه های مردم شناسی که من در بعضی شهرهای دیگر دیدم بسیار متفاوت است. در یک کلام حمام تاریخی قلی بیک البته اگر چند تا تندیس از مردم با لباس های زمان خود بنا هم در حین حمام کردن اضافه می‌شد خیلی قشنگ تر می شد ولی به هر دلیلی از جمله مجاورت با حرم بسیار ناشناخته است تابلو های مختلفی از زندگی اجتماعی آن روزگار در دیوارها دیده می‌شود راهنمای مسیر بازدید ندارد. چون ورودی آن و خروجی یک راه است شاید صلاح ندیدند که راهنمای مسیر بازدید تهیه کنند. به هر حال ارزش یکبار دیدن به عنوان حمام را دارد. شاید لازم باشد در گوشه دیگری از شهر موزه مردم شناسی ایجاد شود.

موزه کوچک ولی بسیار جالب یکبار حتما ارزش دیدن داره

مسجد و حمام شاه مهدی قلی بیگ از آثار تاریخی محله چهارباغ محسوب می شود.

موزه مردم شناسی مشهد زیر نظر قدس رضوی حمام در چند مرحله مرمت شده از نطر تایم بازدید ضعیفه

چشم نواز و سنتی و زیبا مجموعه ای از اجناس قدیمی و عکس های قدیمی حمام بزرگ باستانی که ارزش دیدن داره حمامی زطبا

این حمام از نخستین حمام‌های عمومی و آثار تاریخی شهر مشهد و متعلق به دوره صفویه است. حمام تاریخی از سال 1389 به موزه تبدیل شده است.

قدم زدن در تاریخ گذشته مشهد

گرمابه مهدی قلی‌بیگ یا گرمابه شاه مربوط به دورهٔ صفوی است و در مشهد، ابتدای بازار بزرگ، جنب مسجد شاه واقع شده و این اثر در تاریخ ۵ اردیبهشت ۱۳۵۶ با شمارهٔ ثبت ۱۳۷۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. در شهر مشهد و در راسته بازار بزرگ و نزدیک به مسجد هفتاد و دو تن امروزی فضای حمام قدیمی مهدی قلی بیگ بنای یکی از امرای تیموری معروف به مسجد قرار دارد که به سال ۱۰۲۷ قمری ساخته شده‌است. این حمام مجموعه‌ای از فضاهای متعدد بوده و بزرگترین و زیباترین بخش آن بخش بینه حمام با هشت ستون و تزئینات نقاشی است.

خیلی خوبه که موزه ها هستند

حمام شاه از جاذبه های گردشگری استان خراسان رضوی در مشهد به شمار می‌آید که در نزدیکی بازار بزرگ و نزدیک به مسجد هفتاد و دو تن امروزی واقع شده است و در نزدیکی حرم قرار دارد. برای دسترسی به این موزه باید به خروجی ضلع غربی صحن جامع رضوی بروید. متاسفانه تابلوی راهنمایی برای این مجموعه در شهر نصب شده است و تنها بالای ورودی آن، تابلوی موزه مردم‌شناسی مشهد به قرار دارد.

مکانی قدیمی

در واقع یک حمام قدیمی بوده که بازسازی شده

چرا باید جمعه ها بسته باشه اخه خیلیا جمعه بیکارن چطور باید از اینجاها بازدید کنن

زیبا دلربا

عالی

حمام شاهی مجموعه‌ای از فضاهای متعدد بوده و بزرگترین و زیباترین بخش آن بخش بینه حمام با هشت ستون و تزئینات نقاشی است . مکانی زیبا وقابل تامل با۲۶ لایه های بازسازی شده .

موزه باحالی بود

مشهد از دوران گذشته دارای حمام‌های بسیاری بوده است؛ زیرا غیر از اهالی شهر، زائران و مجاوران حرم امام رضا (ع) نیز نیازمند استحمام بودند. به همین دلیل نیز تراکم حمام‌ها در اطراف حرم از هرجایی بیشتر بود. متاسفانه اکثر این حمام‌ها در ۵۰ سال گذشته و خصوصا در جریان تخریب بزرگ محدوده اطراف حرم در سال ۱۳۵۴ از میان رفتند. در این میان یک حمام جان سالم به‌در برد: حمام مهدی قلی بیک، معروف به حمام شاه.  حمام مهدی قلی بیک (حمام شاه) از جاذبه های گردشگری مشهد به شمار می‌رود و مربوط به دوره صفویه است. این اثر در تاریخ ۵ اردیبهشت ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۳۷۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. حمام شاه از جاذبه های گردشگری استان خراسان رضوی در مشهد به شمار می‌آید که در نزدیکی بازار بزرگ و نزدیک به مسجد هفتاد و دو تن امروزی واقع شده است و در نزدیکی حرم قرار دارد. برای دسترسی به این موزه باید به خروجی ضلع غربی صحن جامع رضوی بروید. متاسفانه تابلوی راهنمایی برای این مجموعه در شهر نصب نشده است و تنها بالای ورودی آن، تابلوی موزه مردم‌شناسی مشهد قرار دارد.حمام مهدی قلی بیک در سال ۱۰۲۷ هجری قمری به دستور مهدی قلی بیک جانی قربانی ساخته شد. وی از بازماندگان خانواده امیر ارغون آقای اویرات و از امرای ترک خراسان محسوب می‌شد که به‌عنوان میرآخور (رییس اصطبل شاهی) شاه عباس اول صفوی منصوب شده بود. مهدی قلی بیک حمام را وقف ساحت مقدس امام رضا (ع) کرد. علاوه بر آن، یک قنات هم برای حمام مذکور احداث شده است؛ با این شرط که مازاد آب آن را به مسجد گوهرشاد دهند، آنچه از مسجد اضافه ماند، صرف امور خیریه کنند و اضافات آن را در زمین‌های زراعی خارج از شهر جاری سازند.به‌علت هم‌جواری حمام با بنای تاریخی مسجد شاه (مقبره امیر ملکشاه) و نیز نزدیک بودن به حرم امام رضا (ع)، قبلا به حمام شاه و پس از انقلاب به حمام رضوی شهرت داشته است. این بنا در اردیبهشت ۱۳۵۶ به شماره ۱۳۷۴ در فهرست بناهای تاریخی کشور ثبت شد و در سال ۱۳۷۸ با دستور مقام منبع تولیت عظمای آستان قدس رضوی عملیات بازسازی آن آغاز گردید و در سال ۱۳۸۵ هجری شمسی به موزه مردم‌شناسی تغییر کاربری داد.

خوب

خیلی جالبه مخصوصا نقاشی های قدیمی روی سقف این حمام دیدن داره

خوب

محل نگهداری اشیای قدیمی و با ارزش

خوب

بسیار دیدنی