مقبره بابا قاسم اصفهان

قبل از بازدید از این مکان پیشنهاد میکنم اطلاعاتی رو که از منابع مختلف جمع آوری کردم رو مطالعه بفرمایید از برنامه نشان سپاسگزارم که این بستر رو فراهم کرد تا بتونیم نظراتمون روبه اشتراک بگذاریم و به راحتی به اون مکان سفر کنیم.. آرامگاه باباقاسم در چهار راه ابن سینا در اصفهان واقع شده است. این آرامگاه متعلق به قرن 8 هجری قمری است. مقبره باباقاسم در تاریخ 15 دی ماه سال 1310 با شماره 100 به عنوان آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. باباقاسم اصفهانی یکی از عرفای معروف اصفهان بوده که در سالهای آغازین قرن هشتم ه.ق در اصفهان زندگی میکرده است. عنوان بابا را به دلیل احترام و بزرگداشت به نام آن اضافه کردهاند. پس از درگذشت او، شاگردان و مریدانش باباقاسم را در نزدیکی مدرسهاش به خاک سپردهاند. یکی از شاگردانش به نام سلیمان ابی الحسن طالوت دامغانی بر مزار او مقبره و آرامگاهی بنا کرد. گنبد بقعه باباقاسم هرمی شکل، هشت ترک است. که هر دو ترک آن با خط بنایی و کاشی معرق لاجوردی بر زمینه آجری اسماء الهی نقاشی شده است. بر گردنهی گنبد جملات و عبارات مذهبی تکرار میشود. کتیبه تاریخی سردر مقبره وجود دارد که با خط ثلث بر روی کاشی سفید معرق با زمینه لاجوردی و تاریخ 741 ه.ق نام باباقاسم و بانی مقبره آمده است. داخل بنا شبستان نفیس و زیبایی وجود دارد که طاق آن با آجر چینیی بی نقصی مقرنس کاری شده است. در شبستان آرامگاه بابا قاسم دو کتیبه که با کاشی معرق ساخته شدهاند، دیده میشود. در داخل آرامگاه باباقاسم قبرقدیمی وجود دارد که اسامی چهارده معصوم برآن نوشته شده است، این قبر مربوط به شخصی به نام پهلوان میرزا علی است که در تاریخ 985 ه.ق فوت شده است، بر روی این قبر به زبان عربی نوشته شده است.

یکی از عرفا و زهاد مشهور که در اوایل قرن هشتم هجری در اصفهان زندگی می کرده است، بابا قاسم اصفهانی بوده که پس از چند قرن، مزار او همچنان زیارتگاه مردم اصفهان است. در قسمت غربی خیابان هاتف و با فاصله نسبتاً دور از مسجد جامع عتیق، کوچه ای با نام ایـن مقـبره وجـود دارد. دلیل تخلص او به بابا این است که از قرن هشتم تا دهم هجری، عده ای از عرفای صوفیه در اصفهان زندگی می کردند که بابا نامیده می شدند. این کلمه را برای احترام و بزرگداشت، به نام آن ها اضافه می کردند. این مقبره که مربوط به شخصی به نام بابا قاسم است، توسط شاگرد وی، سلطان ابی الحسـن طـالوت دامغـانی بنا گردیده است. سردر این بنا دارای کتیبه ای تاریخی که به خط ثلث و با کاشی معرق بر روی زمینه ای لاجوردی حک شده است و سال ۴۱۷ هجری قمری برای آن رقم خورده است. تاریخ زندگی و وفات بابا قاسم مشخص نیست، ولی آنچه مسلم است، در تاریخ ۷۲۵ هجری قمری که مدرسه بابا قاسم، معروف به مدرسه امامیه برای بابا قاسم ساخته شده، حیات داشته و در سال ۷۴۱ هجری قمری وفات یافته است.

بابا قاسم از عرفای بزرگ اصفهان در قرن هشتم بوده است که به دلیل احترام زیاد، مردم آن دوره او را با لقب بابا خطاب می‌کردند. بابا قاسم، سال‌ها در میان مردم اصفهان می‌زیست  و در مدرسه‌ای در محله طوقچی که به نام او ساخته بودند تدریس می‌کرد. تا اینکه پس از وفات او را در نزدیکی همان مدرسه به خاک سپردند و یکی از شاگردانش به نام سلیمان ابی الحسن طالوت دامغانی برایش مقبره‌ای زیبا ساخت . گنبد بقعه باباقاسم هرمی شکل، هشت ترک است. که هر دو ترک آن با خط بنایی و کاشی معرق لاجوردی بر زمینه آجری اسماء الهی نقاشی شده است. بر گردنهی گنبد جملات و عبارات مذهبی تکرار میشود. کتیبه تاریخی سردر مقبره وجود دارد که با خط ثلث بر روی کاشی سفید معرق با زمینه لاجوردی و تاریخ ۷۴۱ ه.ق نام باباقاسم و بانی مقبره آمده است. داخل بنا شبستان نفیس و زیبایی وجود دارد که طاق آن با آجر چینیی بی نقصی مقرنس کاری شده است.

همه‌ی ما می دانیم اصفهان، جاهای دیدنی بسیاری دارد و از این رو به پایتخت فرهنگ و تمدن اسلامی معروف است. در میان تمام جاهای دیدنی اصفهان، گاهی نام مکان هایی را می شنویم که شاید کمتر کسی اسم آن را شنیده باشد.  مقبره باباقاسم دراصفهان هم یکی از آن مکان هایی است که حتی شاید اهالی اصفهان هم به ندرت به این مکان زیارتی رفته باشند. مقبره وی در محله ابن سینا اصفهان قرار دارد که به دست شاگردش در دوره ایلخانی برای وی ساخته شده است و متاسفانه اطلاعات دقیقی از زندگی نامه بابا قاسم در دست نیست. همین بس که ایشان یکی از عرفا و زاهدان قرن هشتم بوده است. هم اکنون  این مقبره به عنوان یک زیارتگاه محسوب می شود. بسیاری از مردم اصفهان برای دادن نذرهایشان به این مکان می روند. البته به دلیل محدودیت هایی این بقعه چندان شلوغ نمی شود. اما خیلی ها با متوسل شدن به این عارف، از وی حاجت گرفته اند

یکی از عرفا و زهاد مشهور که در اوایل قرن هشتم هجری در اصفهان زندگی می کرده است، بابا قاسم اصفهانی بوده که پس از چند قرن، مزار او همچنان زیارتگاه مردم اصفهان است. در قسمت غربی خیابان هاتف و با فاصله نسبتاً دور از مسجد جامع عتیق، کوچه ای با نام ایـن مقـبره وجـود دارد. دلیل تخلص او به بابا این است که از قرن هشتم تا دهم هجری، عده ای از عرفای صوفیه در اصفهان زندگی می کردند که بابا نامیده می شدند. این کلمه را برای احترام و بزرگداشت، به نام آن ها اضافه می کردند. اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم

مقبره بابا قاسم، از دو گنبدخانه، یکی با مقطع افقی مربع و دیگری هشت ضلعی، تشکیل شده است. این دو گنبد با دالانی به یکدیگر راه دارند. گنبدخانه با قاعده مربع، در سال ۱۰۴۴ مرمت شده است، اما گنبدخانه دیگر، به مرور زمان به صورت مخروبه درآمد و در سال ۱۲۹۷، به گنبدخانه ای با مقطع افقی مستطیل، تغییر شکل یافت.داخل بنا، شبستان نفیس و بی نظیری است که طاق آن با آجر چینی بی نظیر، مقرنس کاری شده است. در این گنبد، دو کتیبه که با کاشی معرق ساخته شده اند، دیده می شوند که یکی از آنها بر اطراف شبستان و زیر گردن گنبد نوشته شده و حاوی عباراتی از قرآن مجید است.کتیبه دیگر که زیر کتیبه اول نقش شده، به نام بانی بنا اشاره می کند. در داخل بقعه بابا قاسم، یک سنگ قبر قدیمی موجود است که اسامی چهارده معصوم بر آن نوشته شده است. این سنگ قبر مربوط به مزار شخصی به نام پهلوان میرزا علی است که تاریخ ۹۸۵ به زبان عربی بر آن نوشته شده است. گنبد نیمه‌ کروی‌ داخل‌ آرامگاه‌ بر پایه مربع‌ استوار است‌ که‌ با گوشه‌سازی‌ سکنج‌ مرحله انتقالی‌ ۸ ضلعی‌، شکل‌ گرفته‌، و پایه مربع‌ را به‌ شکل‌ دایره‌ای‌ برای‌ برپایی‌ گنبد آماده‌ ساخته‌ است‌. در میان‌ هر یک‌ از ۴ ضلع‌ در فضای‌ میان‌ دو سکنج‌، نورگیری‌ مشبک‌ تعبیه‌ شده‌ است‌؛ بر فراز مرحله انتقالی‌ یک‌ ۱۶ ضلعی‌ ایجاد شده‌، و ستاره ۸ پر بزرگ‌ مقرنس‌کاری‌ را در میان‌ گرفته‌ که‌ در مرکز آن‌ ستاره ۸ پری‌ از آجر لعابدار فیروزه‌ای‌ قرار گرفته‌ است‌. این مقبره که مربوط به شخصی به نام بابا قاسم است، توسط شاگرد وی، سلطان ابی الحسـن طـالوت دامغـانی بنا گردیده است. سردر این بنا دارای کتیبه ای تاریخی که به خط ثلث و با کاشی معرق بر روی زمینه ای لاجوردی حک شده است و سال ۴۱۷ هجری قمری برای آن رقم خورده است. بر دیوار شرقی سردر، دو لوح سنگی نصب شده که یکی از این دو لوح در قسمت فوقانی یک پنجره مشـبک سنگی نصب گردیده و شامل دو حاشیه و یک متن است. عبارت حک شده بر روی این حاشیه، حاوی صلوات بـر چهارده معصوم می باشد. مقرنس های داخل گنبد، دارای زمینه شطرنجی آجری با پوشش کاشی فیروزه‌ای و بر پیشانی آن کتیبه ای بنایی با عبارت الله اکبر نقش بسته که این عبارت ٨ مرتبه نوشته شده است یکی از عرفا و زهاد مشهور که در اوایل قرن هشتم هجری در اصفهان زندگی می کرده است، بابا قاسم اصفهانی بوده که پس از چند قرن، مزار او همچنان زیارتگاه مردم اصفهان است. در قسمت غربی خیابان هاتف و با فاصله نسبتاً دور از مسجد جامع عتیق، کوچه ای با نام ایـن مقـبره وجـود دارد. دلیل تخلص او به بابا این است که از قرن هشتم تا دهم هجری، عده ای از عرفای صوفیه در اصفهان زندگی می کردند که بابا نامیده می شدند. این کلمه را برای احترام و بزرگداشت، به نام آن ها اضافه می کردند. تاریخ زندگی و وفات بابا قاسم مشخص نیست، ولی آنچه مسلم است، در تاریخ ۷۲۵ هجری قمری که مدرسه بابا قاسم، معروف به مدرسه امامیه برای بابا قاسم ساخته شده، حیات داشته و در سال ۷۴۱ هجری قمری وفات یافته است. مقبره بابا قاسم اصفهان ، در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۰۰ ، به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

جاهای دیدنی اصفهان انقدر زیاد است که شاید تا به حال در میان این همه آثار تاریخی نام آرامگاه بابا قاسم به گوشتان نخورده باشد. خوب است بدانید که این آرامگاه با معماری زیبا و فوق‌العاده‌اش، قطعا یکی از مکان‌هایی است که نباید در بازدید از اصفهان از دستش بدهید. بابا قاسم از عرفای بزرگ اصفهان در قرن هشتم بوده است که به دلیل احترام زیاد، مردم آن دوره او را با لقب بابا خطاب می‌کردند. بابا قاسم، سال‌ها در میان مردم اصفهان می‌زیست و در مدرسه‌ای در محله طوقچی که به نام او ساخته بودند تدریس می‌کرد. تا اینکه پس از وفات او را در نزدیکی همان مدرسه به خاک سپردند و یکی از شاگردانش، به نام سلیمان ابی الحسن طالوت دامغانی، برایش مقبره‌ای زیبا ساخت.آرامگاه باباقاسم در محله شهشهان اصفهان، علاوه بر فضای معنوی و دلنشین، یکی از زیباترین نمادهای معماری دوران ایلخانی در اصفهان است. بنایی با ارتفاعی بسیار بلند که گنبدی ۸ ترک دارد. هر دو ترک این گنبد با خط بنایی و کاشی معرق لاجوردی بر زمینه آجری به اسماء الهی مزین شده است. کتیبه‌های تاریخی زیادی هم با مضامین مختلف در این بنا به زیبایی خودنمایی می‌کند. شبستان بنا هم با تزئینات خیره‌کننده قطعا هوش از سرتان خواهد برد. طاق شبستان با آجرچینی بی‌نظیر مقرنس‌کاری شده است و ترکیب آن با آجر لعاب‌دار فیروزه‌ای فضایی بهشتی را تداعی می‌کند. خلاصه اگر آب دستتان است زمین بگذارید و یکی از زیباترین مکان های دیدنی اصفهان در دوره ایلخانی و یکی از زیباترین جاهای دیدنی اصفهان را سیاحت کنید.

عالی