مکان تاریخی
بنای تاریخی خواجه خضر در شهر بیرجند، روبروی مدرسه شوکتیه قرار دارد، این بنا از معدود بناهایی با کاربری مسجد و آرامگاه است که در عصر قاجار احداث شده و پلان تک ایوانی، تزئینات آجرکاری و رسمیبندی ایوان از ویژگیهای منحصر به فرد آن بشمار می آید. درباره ی تاریخچه ی بنای خواجه خضر روایات بسیاری وجود دارد و نظریات گوناگونی بیان شده است، اما با توجه به شواهد موجود بنظر می رسد، این بنا دو بانی به نامهای خواجوی و منصف داشته و زمان ساخت آن به عصر قاجاریه برمیگردد. بنای خواجهخضر از نظر نوع نقشه تکایوانی بوده و در دو طبقه ساخته شده است، اجزاء مختلف و عناصر گوناگون در این بنا بیانگر نوعی قرینهسازی در طراحی بنا می باشد، همچنین در طراحی و ساخت سردر فضای ورودی بنا تزئیناتی بکار نرفته و تنها نوعی آجرکاری به شکل هندسی در دو طرف پایههای آن استفاده شده است. فضای ورودی کوچک تر از فضاهای دیگر طراحی شده و برای دسترسی به صحن این بنا باید از یک هشتی و دالانی که به طور مستقیم بعد از آستانه در واقع شده عبور کرد. در زمان ساخت بنا، اطراف آن تماما قبرستان بوده و گمان آن میرود که از این بنا برای انجام مراسم تدفین و خواندن نماز استفاده می شده است. این اثر جزو آثار به ثبت رسیده ملی ایران به شمار می آید.
این بنا مربوط به دوره قاجار میباشد و مراسم مذهبی "هفت منبر" در عروب روز تاسوعا در این محل برگزار میشده
آنچه درباره پیشینه این بنا میتوان به آن استناد کرد آن است که بنای مزبور دارای دو بانی به نامهای خواجوی و منصف بوده است و زمان ساخت آن به دوره قاجاریه بر میگردد. در مجموع، شیوه طراحی بنا به صورت تک ایوانی است و با نمای آجری که به شکل خفته راسته چیده شده است. دیوارهای بنا تماماً از خشت خام با رویه کار خشت پخته است. از عوامل تزئین شده بنا میتوان به شرح ذیل نام برد، هشتی ورودی با فضای گنبدی آن، طاقنماهای قرینه در دو طرف پاکار قوس پیش طاقایوان به صورت مقرنسکاری، گنبد ایوان که در زیر آن از تزئینات رسمی بندی استفاده شده است، طاقنماهای تزئینی بکار رفته در دو جبهه صحن بنا و شکل و فرم خاص هشتی های طبقه اول. این بنا به دلیل نوعی مسجد آرامگاه به شمار میرود که نمونه آن در استان خراسان به صورت محدود وجود دارد و نشانگر آداب و رسوم تدفین در آن زمان است. این بنا به شماره ۱۸۸۳ در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسیده است.بنای تاریخی خواجه خضر یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی و مکان های دیدنی بیرجند است. این بنای تاریخی به لحاظ استقرار مکانی در خیابان منتظری، کوچه پست قدیم، مقابل حسینیه و مدرسه شوکتیه قرار دارد. به دلیل اینکه در زمان ساخت این بنا اطراف آن آرامگاه بوده ارزش فراوانی جهت ادای نماز میت و مراسم تدفین برای اهالی در بافت شهری داشته است.
بنای تاریخی خواجه خضر یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی و مکان های دیدنی بیرجند است. این بنای تاریخی به لحاظ استقرار مکانی در خیابان منتظری، کوچه پست قدیم، مقابل حسینیه و مدرسه شوکتیه قرار دارد. به دلیل اینکه در زمان ساخت این بنا اطراف آن آرامگاه بوده ارزش فراوانی جهت ادای نماز میت و مراسم تدفین برای اهالی در بافت شهری داشته است. آنچه درباره پیشینه این بنا میتوان به آن استناد کرد آن است که بنای مزبور دارای دو بانی به نامهای خواجوی و منصف بوده است و زمان ساخت آن به دوره قاجاریه بر میگردد. در مجموع، شیوه طراحی بنا به صورت تک ایوانی است و با نمای آجری که به شکل خفته راسته چیده شده است. دیوارهای بنا تماماً از خشت خام با رویه کار خشت پخته است. از عوامل تزئین شده بنا میتوان به شرح ذیل نام برد، هشتی ورودی با فضای گنبدی آن، طاقنماهای قرینه در دو طرف پاکار قوس پیش طاقایوان به صورت مقرنسکاری، گنبد ایوان که در زیر آن از تزئینات رسمی بندی استفاده شده است، طاقنماهای تزئینی بکار رفته در دو جبهه صحن بنا و شکل و فرم خاص هشتی های طبقه اول. این بنا به دلیل نوعی مسجد آرامگاه به شمار میرود که نمونه آن در استان خراسان به صورت محدود وجود دارد و نشانگر آداب و رسوم تدفین در آن زمان است. این بنا به شماره ۱۸۸۳ در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسیده است.
خوبه
بنای تاریخی خواجه خضر در شهر بیرجند، روبروی مدرسه شوکتیه قرار دارد، این بنا از معدود بناهایی با کاربری مسجد و آرامگاه است که در عصر قاجار احداث شده و پلان تک ایوانی، تزئینات آجرکاری و رسمیبندی ایوان از ویژگیهای منحصر به فرد آن بشمار می آید. درباره ی تاریخچه ی بنای خواجه خضر روایات بسیاری وجود دارد و نظریات گوناگونی بیان شده است، اما با توجه به شواهد موجود بنظر می رسد، این بنا دو بانی به نامهای خواجوی و منصف داشته و زمان ساخت آن به عصر قاجاریه برمیگردد. بنای خواجهخضر از نظر نوع نقشه تکایوانی بوده و در دو طبقه ساخته شده است، اجزاء مختلف و عناصر گوناگون در این بنا بیانگر نوعی قرینهسازی در طراحی بنا می باشد، همچنین در طراحی و ساخت سردر فضای ورودی بنا تزئیناتی بکار نرفته و تنها نوعی آجرکاری به شکل هندسی در دو طرف پایههای آن استفاده شده است. فضای ورودی کوچک تر از فضاهای دیگر طراحی شده و برای دسترسی به صحن این بنا باید از یک هشتی و دالانی که به طور مستقیم بعد از آستانه در واقع شده عبور کرد. در زمان ساخت بنا، اطراف آن تماما قبرستان بوده و گمان آن میرود که از این بنا برای انجام مراسم تدفین و خواندن نماز استفاده می شده است. این اثر جزو آثار به ثبت رسیده ملی ایران به شمار می آید.
بنای تاریخی خواجه خضر (مکان تاریخی) در محله چهاردرخت بیرجند و خیابان شهید منتظری، منتظری 5 واقع شده است. این مکان یکی از یازده مکان تاریخی در محله چهاردرخت بیرجند میباشد و از نظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مراکز مهمی مانند خانه بازی کبوترانه، بخش روانپزشکی بیمارستان امام رضا (ع)، خانه پردلی (موزه لباس و منسوجات بیرجند) و پاساژ سادسی و همچنین مدرسه شوکتیه، سینما بهمن بیرجند، دبیرستان دوره دوم پسرانه طالقانی بیرجند، فروشگاه جی پلاس مرکزی بیرجند و هیئت محبان الزهرا (س) قرار گرفته است. همچنین با توجه به نظراتی که کاربران در اپلیکیشن نشان به این مکان دادهاند میتوان گفت این مکان یکی از اماکن دیدنی و تاریخی خوب این منطقه میباشد.