آرامگاه پیر پالاندوز مقبره شیخ محمد عارف از اقطاب سلسله ذهبیه و از بزرگان و اکابر خراسان می باشد دارای فضای دلنشین
از دیگر مکان های دیدنی مشهد میتوان به آرامگاه پیرپالاندوز اشاره کرد. این آرامگاه در نزدیکی حرم امام رضا (ع) واقع شده است. این مکان آرامگاه عارفی به نام محمد عارف عباسی است. از آنجایی که بنای آرامگاه در دوران صفویه ساخته شده، آثار معماری این دوره را میتوان در بخشهای مختلف ساختمان مشاهده کرد.از جمله زیباییهای آرامگاه پیرپالاندوز میتوان به گنبد پیازی شکل آن اشاره کرد. انوع رنگهای آبی که در کاشیکاریهای گنبد به کار رفته آرامش فوقالعادهای به بیننده منتقل میکند. کاشیهای فیروزهای رنگ و زیبایی که در دیوارهای آجری ساختمان به کار رفته، این آرامش را تقویت میکند.
نقاشی های جالبی داره برای یک بار دیدن بد نیست
این آرامگاه در نزدیکی حرم امام رضا(ع) واقع شده است. این مکان آرامگاه عارفی به نام محمد عارف عباسی است. ازآنجاییکه بنای آرامگاه در دوران صفویه ساخته شده، آثار معماری این دوره را میتوان در بخشهای مختلف ساختمان مشاهده کرد.
آرامگاه پیر پالان دوز یکی دیگر از محبوب ترین اماکن زیارتی مشهد آرامگاه پیر پالاندوز است که به دلیل نزدیک بودن به حرم مورد توجه زائران قرار گرفته است. محمد عارف عباسی ملقب به پیر پالاندوز از عرفای قرن دهم هجری بوده است. آرامگاه وی در ضلع شرقی حرم مطهر رضوی و در دوران صفویه با بنایی مستطیل شکل و کاشیکاری به رنگ فیروزه ایی ساخته شده است. بنای آرامگاه پیر پالاندوز چهار ضلعی بوده و با داشتن گنبد پیازی شکل و ایوان آجری زیبا یکی از فضاهای بسیار دیدنی در نزدیکی حرم به شمار می آید. در داخل بقعه پیر پالان دوز نقاشی هایی از دوران صفویه وجود دارد که با رنگ ساده فیروزه ای تزیین شده اند.
بسار دیدنی
بسیار عالی و معنوی
پیر پالاندوز را از اقطاب سلسله ذهبیه میدانند. اما لازم است در مورد این سلسله توضیحاتی داده شود. پیروان سلسله ذهبیه از طریق معروف کرخی اعتبار خود را به علی بن موسی الرضا نسبت میدهند و ادعا دارند که چون رضا در نیشابور حدیث سلسلهالذهب را نقل کردهاست، به همین دلیل این سلسله به «ذهبیه» معروف شدهاست! اولاً بررسی های تخصصی نشان میدهد که انتساب و ارتباط کرخی با امام رضا علیه السلام جای تأمل دارد. ثانیاً، حدیث سلسلهالذهب، دلیل بر ولایتی است که علی بن موسی الرضا از پدرش دریافت کرده و به فرزندش امام محمد تقی علیهم السلام سپردهاست، نه چیزی که گویا به معروف کرخی داده باشد!! علاوه بر این، بین این حدیث و نامگذاری «ذهبیه» ارتباط معناداری وجود ندارد. ادعای دیگر این است که سلسله ذهبیه اهل سنت نبوده و همه بزرگان و اولیای آن از مذهب شیعه دوازدهامامی بودهاند و سند اعتبار آنها به امام معصوم میرسد، برخلاف دیگر سلسلهها که مغشوش و مختلط هستند. به همین دلیل به «ذهبیه» معروف شدهاند؛ زیرا مانند طلای ناب از اختلاف و دشمنی با آل محمد دور بوده اند! این گفته با واقعیت مطابقت ندارد، زیرا اکثر قطبهای این سلسله سنی بودهاند؛ به ویژه در مورد مذهب برخی از آنان (مانند جنید بغدادی، احمد غزالی، ابوالقاسم گورکانی، ابوبکر نساج طوسی و ابوالنجیب سهروردی) اثنی عشری نبودن آنها ثابت شدهاست. ادعای دیگر ایشان این است که سالکان پیرو این سلسله به واسطه قطبهایشان مس وجودیشان به طلای ناب تبدیل میشود(!) و از تعلقات مادی و وسوسه نفس رهایی مییابند و تا به این مرتبه نرسند اجازه راهنمائی کسی را ندارند!! این ادعا برای همه اعضای این سلسله صادق نیست؛ زیرا برخی از قطبها یا پیروان این فرقه، مشکلات اخلاقی، سیاسی یا اجتماعی داشتهاند و گرفتار وسوسههای شیطان شدهاند. برخی از قطبهای ذهبیه به سمت جمعیت منحرف فراماسونری گرایش داشتهاند. مورد دیگری که به نظر میرسد بیشتر با واقعیت منطبق باشد این است که وقتی سید عبدالله بُرزِش آبادی با سرپیچی از دستور استاد خود -خواجه اسحاق خُتَّلانی- از بیعت با سید محمد نوربخش خراسانی خودداری کرد و رفت، خُتَّلانی گفت: «ذَهَب عبدالله»! (دو معنی دارد: «عبدالله رفت» و «عبدالله طلا شد») و به همین دلیل این فرقه تشکیل شد و «ذهبیه» نام گرفت.[۱۱۷] اما اینکه گاهی اوقات این فرقه به نام «ذهبیه اغتشاشیه» معرفی میشود این است که صوفیان ناآرامیهای فرقهای بدون اجازه قطب فعلی را «اغتشاش» مینامند و اگر این اغتشاش منجر به تشکیل فرقه مستقل دیگری شود، به عنوان فرقهای بیاساس و غیرقابل اعتماد آن را با پسوند «اغتشاشیه» معرفی میکنند.
نمای زیبای لوستر ورودی این بنا که حیرت آور است
آرامگاه پیر پالاندوز از این لحاظ زیباست که یک گنبد پیازیشکل دارد و با کاشیهای آبی رنگ، حس آرامشبخش خوبی را به هر بینندهای منتقل میکند
سبک ساخت سنتی و قدیمی و محلی با حالت عرفانی زیاد ... مکان زیبا در جوار حرم مطهر
وی برای آن که جانشینی تربیت کند، خانقاهی میسازد که افراد با استعداد و سلاک را جذب کند. این خانقاه تا زمان سید سید قطبالدین محمد نیریزی دایر بود. او توانست مریدانی مانند شیخ محمد مؤمن (مدفون در گنبد سبز مشهد) تربیت کند که شیخ مؤمن هم شیخ بهایی و ملاحسن فیض کاشانی را تربیت میکند و شیخ بهایی هم علامه مجلسی اول و دوم را تربیت میکند اما محمد کارندهی به هدف خود که تربیت جانشین بود نرسیده بود تا این که در مناجاتی که زیر بقعه رضوی، داشت خواهرزاده هجده سالهاش، شیخ حاتم زراوندی، را به وی معرفی میکند و مشغول به تربیت وی میشود و او را جانشین خود اعلام میکند.
یک حکایت زیبا: یک روز شیخ بها در بازار قدم میزد و پیر مردی را دید که مشغول دوختن پالان پاره مردم بود و از این راه امرارمعاش میکرد. شیخ دلش به حال پیرمرد سوخت و جلو رفت وگفت : سلام سپس دستش را به پالان پیرمرد زد و بلافاصله از طرف غیب پالان پیرمرد پر شد از سکه های اشرفی. پیرمرد وقتی این حرکت شیخ را دید ناراحت شد و فریاد زد چکار کردی؟ یالا سکه ها را بردار که به درد من نمیخورد. شیخ گفت : من نمی توانم سکه ها را غیب کنم. پیرمرد چوب دستی خود را به پالان زد و سکه ها غیب شدند و رو به شیخ گفت تو که نمی توانی غیب کنی چرا ظاهر میکنی؟ شیخ بها فهمید پیرمرد صاحب علم و کمالات بسیار است. پیرپالان دوز سپس رو به شیخ می کند و می گوید: “دلت را کیمیا کن!” کما اینکه خدای رحمان در حدیث قدسی می فرماید : ” یا عبدی اطعنی اجعلک مثلی انا اقول کن فیکون انت تقول کن فیکون : بنده من مرا اطاعت کن تا تو را مانند خود کنم. من می گویم باش پس بوجود می آید تو هم می گویی باش پس می شود.” سرانجام عالم ربانی، محمد عارف عباسی در سال 985 ه. ق جان به جانان تسلیم نمود. مقبرهی این عارف بزرگ جنب حرم رضوی در مشهد مقدس واقع و در شمال شرقی حرم مطهر، واقع در ابتدای خیابان نواب صفوی (پایین خیابان)، زیارتگاه بسیاری از شیفتگان اهل بیت عصمت و طهارت میباشد
آرامگاه شیخ محمد عارف معروف به پیر پالاندوز (آرامگاه) در محله حرم مطهر رضوی مشهد و بلوار طبرسی جنوبی، طبرسی 1، نواب صفوی 2 واقع شده است. این بنا یکی از یازده آرامگاه در محله حرم مطهر رضوی مشهد میباشد و از نظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مراکز مهمی مانند حرم مطهر امام رضا، بیمارستان امام هادی، نقاره خانه، مجموعه موزه های آستان قدس رضوی و بازار عباسقلی خان و همچنین مهمانسرای حضرت (ع)، پارکینگ شماره سه حرم مطهر، چایخانه حضرت رضا علیهالسلام، بازار امین و مدرسه علمیه عباس قلی خان قرار گرفته است. همچنین با توجه به نظراتی که کاربران در اپلیکیشن نشان به این مکان دادهاند میتوان گفت این بنا یکی از آرامگاههای خوب این منطقه میباشد.