تخت مرمر محله ارگ - پامنار، تهران

تخت مرمر درمجموعه میراث جهانی کاخ گلستان دردوران قاجاریه ساخته وتخت از جنس مرمر بوده ومحل نشستن فتحعلی شاه، قدیمی ترین بنا در کاخ گلستان می باشد که ساخت آن به دوران کریم خان زند بازمیگرددومکانی تاریخی و خارق العاده دارای تزیینات بسیار زیبا و منحصر به فردی است.

قبل از بازدید از این مکان پیشنهاد میکنم اطلاعاتی رو که از منابع مختلف جمع آوری کردم رو مطالعه بفرمایید از برنامه نشان سپاسگزارم که این بستر رو فراهم کرد تا بتونیم نظراتمون روبه اشتراک بگذاریم و به راحتی به اون مکان سفر کنیم. ایوان تخت مرمر قدیمی ترین بنا در کاخ گلستان می باشد که ساخت آن به دوران کریم خان زند(تابستان 1173هجری قمری برابر 1138هجری شمسی، 1759 میلادی) بازمی گردد. ایوان تخت مرمر جایگاهی است که پادشاهان قاجار در این مکان به مراسم سلام می نشستند و طبقات مختلف مردم را در مواقع خاص بار عام می دادند. سابقه این رسم چند هزار ساله را می توان در دوره های مختلف تاریخی ایران بازیافت.این عمارت در دوره قاجاریه دستخوش تغییرات زیادی شد. هنگامی که آغا محمد خان در سال1206 ق/ 1171ش شيراز را تصرف کرد، دستور داد تا قصر وکیل ویران و آثار آن به ایوان دیوان خانه در تهران منتقل شوند.این آثار انتقالی شامل: دو ستون مرمرین و يکپارچه که از معادن شيراز تهیه شده و دو درخاتم کار استاد محمد جعفر خاتم ساز شيرازي از جنس نقره، عاج فيل، استخوان شتر و . . . مي باشد و بر روی آنها ابیاتی از سعدی حجاری شده و ازاره های مرمرین با رنگ روغن و نقش های گياهي زيبا نقاشي شده است.ایوان شاهی قسمت اصلي ساختمان که مراسم بارعام (تشريفات، سلام و سایر مراسم رسمی) و تاجگذاری در آن برگزار مي شد؛ آخرین بار عام در ایوان تخت مرمر، در زمان پهلوی اول 1304ش به انجام رسیده است. گوشواره ها نیز برای پذیرایی از میهمان هايي که در مراسم شرکت مي کردند، مورد استفاده قرارمی گرفت. ارسي ایوان شامل پنج درمي باشد و به صورت کشويي به طرف بالا باز مي شود. قسمت بالاي آن که کتيبه نامیده می شود با تکنیک گره چيني ساخته شده است. در قسمت بالاي ايوان شش نقاشي پشت شيشه قرار دارد که هداياي دربار فرانسه به ناصرالدين شاه مي باشد. در قسمت فوقاني ایوان دو آیینه قرار دارد که جزء هداياي الکساندر اول امپراتور روسيه به فتحعلي شاه می باشد. ايوان و گوشواره ها طي دوره هاي مختلف مرمت و بازسازي شد. یک بار سقف و کف در دوره پهلوي دوم، بار دیگر بنا در سال 1374 ش دستخوش تغییراتی گردید.تخت مرمر در سال 1221هجری قمری (1185هجری شمسی -1806میلادی ) به دستور فتحعلی شاه قاجار از مرغوبترین سنگ مرمر معادن یزد در اصفهان حجاری شده و به شکل سکویی دیواره دار بلند در وسط ایوان قرار گرفته است . این تخت بر پایه داستان تخت حضرت سلیمان که بر روی دوش دیوان و پریان قرار داشته، ساخته شده است.طراحی تخت توسط استاد میرزا بابای شیرازی نقاشباشی دربار قاجار انجام شده و حجاری آن تحت سرپرستی استاد محمد ابراهیم اصفهانی و استادان دیگری چون استاد محمد حسین ، استاد محمد باقر ، استاد مرتضی و استاد غلامعلی به انجام رسیده است.ارتفاع تخت از کف ایوان حدود یک متر است و از 65 قطعه مرمر بزرگ و کوچک (5 قطعه سنگ مرمر صاف به ضخامت 12سانتی که از زیر به یکدیگر وصل شده پله ها 7 قطعه، طارمی ها 21 قطعه، پایه ها و ستونها و مجسمه های حامل تخت 21 قطعه، مجسمه های کوچک دور تخت 12قطعه) ساخته شده و از چهار طرف بر دوش 3دیو و 6فرشته یا انسان قرار گرفته است.در وسط دو پله که در سطح عمودی پله ها اژدها و در طرفین نخستین پله مجسمه 2شیر حجاری شده است.دور تا دور تخت دارای کتیبه هائی می باشد که درون هر یک از آنها یک بیت یا مصرع از دو قصیده فتحعلی خان صبا (ملک الشعراء) در مدح فتحعلی شاه و وصف تخت مرمر سروده شده و به قلم نستعلیق استاد مهدی تهرانی ملک الکتاب سلطانی نوشته شده است.

قدیمی‌ترین بنا در کاخ گلستان تخت مرمر هست ساخت آن به دوران کریم خان زند باز میگرد ومحل نشستن فتحعلی شاه بود

زیبا منحصر به فردو عبرت آموز تا بدانیم کسانی که بر تخت مرمر نشسته اند از این دنیای فانی رفته ان چه برسد به ما که دل خوش به اسباب بازی های این جهان فانی هستیم .هان ای دل عبرت بین!از دیده عبرکن هان ایوان مدائن را آینه عبرت دان کاش عبرت بگیریم کاش کاش کاش قبل از عبرت شدن عبرت بگیریم کاش

تخت مرمر مکانی تاریخی و آرام برای تمام شهروندان هست و میتوانند به راحتی از آن استفاده کنند و برای افراد سالخورده هم مناسب است اما رایگان نیست و بخاطر آینه کاری و تخت مرمری 2000میگیرند

تخت مرمر، تخت مرمرین ۲۱۸ ساله فتحعلی شاه قاجار به صورت ۶۳ پازل به هم وصل شده است و دارای تزیینات بسیار زیبا و منحصر به فردی است. این تخت در ایوان تخت مرمر واقع در کاخ موزه گلستان قرار دارد. در سال ۱۲۲۱ فتحعلی شاه قاجار به سبب محفوظ نبودن ایوان تخت مرمر و دشواری جابجایی تخت طاووس (قاجاری)، دستور داد تختی بسازند که همیشه در وسط ایوان قرار داشته باشد. این تخت به تخت مرمر یا تخت سلیمانی مشهور شد. طراحی تخت را میرزا بابای شیرازی نقاش باشی و سرپرستی حجاری آن را استاد محمد ابراهیم اصفهانی حجارباشی دربار انجام دادند. تخت مرمر به شکل سکوی بلند دیواره داری روی دوش سه دیو و شش فرشته و یازده ستون مارپیچی که بعضی از آنها بر پشت شیر قرار دارند، در وسط ایوان مستقر شده‌است. در سطح عمودی پله‌ها و بر روی طارَمیهای (دست اندازهای دور تا دور تخت) تخت مرمر اشکال و اشعاری از فتحعلی خان صبا حک و زراندود شده‌است که دارای مادّه تاریخ ساخت تخت می باشد. نام سازنده اصلی تخت، محمدابراهیم، بر روی مجسمه‌ها حک شده‌است. تخت مرمر از ۶۵ قطعه مرمر زرد معادن یزد شامل ۵ قطعه سنگ مرمر صاف به ضخامت ۱۲ سانتی‌متر که از زیر به یکدیگر وصل شده پله‌ها ۷ قطعه، طارمی‌ها ۲۱ قطعه، پایه‌ها و ستونها و مجسمه‌های حامل تخت ۲۱ قطعه، مجسمه‌های کوچک دور تخت ۱۲ قطعه ساخته شده و از چهار طرف بر دوش ۳ دیو و ۶ فرشته یا انسان قرار گرفته‌است. ارتفاع تخت یک متر است و نشیمنگاه آن از دو سطح ۳*۲ متر (سطح جلو) و ۲۷ر۱*۷۰ر۱ متر (سطح عقب) تشکیل می‌شود. همان‌طور که گفته شد تخت بر دوش سه مجسمه دیو و شش فرشته و بر ۱۱ ستون مارپیچی قرار دارد. بعضی از ستونها در زیر تخت و بقیه در کناره‌های تخت و هرکدام در پشت شیری قرار گرفته‌اند. بر روی سطح عمودی کنار دو پله جلو تخت، نقش دو اژدها و در دوسوی پله اول دو مجسمه شیر حجاری شده‌است. به دستور کریم خان ایوان تخت مرمر بنای نخستین دیوانخانه و ایوان دارالاماره نامیده شد.

داستان جالبی پشتشه راجع بهش بخونید قبل رفتن

بنای ایوان تخت مرمر یا ایوان دارالاماره یا دیوان‌خانه قدیمی‌ترین بنای کاخ گلستان تهران است و عده‌ای ساخت آن را به کریم خان زند نسبت می‌دهند. این اثر با نام عمارت تخت مرمر در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ با شمارهٔ ثبت ۴۱۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است این ایوان که پیش از این دیوان‌خانه و ایوان دارالاماره نامیده می‌شد، در سال ۱۱۷۳ بنا گردید. در دوران سلطنت سلسله قاجار، شاهان در این مکان گرد می‌آمدند و در ایام نوروز و عیدهای دیگر به طبقات مختلف مردم شادباش می‌دادند. ساختمان این عمارت دو بار دستخوش تغییرات وسیع شد؛ بار اول در سال ۱۲۰۶ که آقا محمد خان به شیراز لشکر کشید و در آنجا قصر وکیل را ویران کرد و دستور داد پرده‌های نقاشی و آینه‌های قدی و مرمرها و ستونهای بلند و درهای خاتم کاری آن را به تهران منتقل و در ایوان دیوان خانه نصب کنند، ساختمان دچار تغییر شد، سقف آن را بلندتر کردند تا ستونهای مرمر را در آن کار گذارند و بعضی طاقچه‌ها و طاق نماها را پر کردند. تغییرات وسیع تر در حدود سال ۱۳۰۰ هجری قمری در دوران سلطنت ناصرالدین شاه و در پی بروز خرابی‌هایی در ساختمان ایوان انجام شد. تزئینات ایوان از گچبری، سنگ‌تراشی، خاتم کاری، آینه کاری و منبت و مشبک بسیار زیبا و دل‌انگیز است. در این فضا شش پرده بزرگ نقاشی از فتحعلی شاه و جنگ غوریان، شکارگاه شاه اسماعیل صفوی و پیکار امیر تیمور با ایلدرم بایزید سلطان عثمانی نصب شده‌است. در طاق نماهای زیر سقف نیز چندین تابلوی کوچک رنگ روغن از صورت زنان و مردان فرنگی در پشت شیشه نصب شده بود که برخی از آن‌ها هنوز در این ایوان قرار دارد. یکی از زیباترین متعلقات این ایوان که نام بنا نیز از آن مأخوذ شده، تخت مرمر یا تخت سلیمانی است که ساخت آن را به کریم خان زند نسبت می‌دهند ولی بعضی بر این باورند که اساس آن از عهد وی بوده‌است و به زمان آقا محمد خان تغییراتی در آن داده‌اند. همچنین برخی آن را از دوره صفوی می‌دانند. این بنا جای تاجگذاری و مراسم سلام نوروزی شاهان قاجار بود. آخرین مراسم برگزار شده در این محل، جلوس رضا شاه پهلوی در آذر ماه ۱۳۰۴ خورشیدی پس از تنفیذ پادشاهی توسط مجلس مؤسسان بوده‌است. گفته می‌شود پس از انقلاب اسلامی سر یکی از فرشتگان حامل تخت به سرقت رفته‌است.

واقعا دیدنیه

حتما قبل رفتن مطالعه داشته باشید خیلی حس بهتری میده

زیبا💙

بسیار جای زیبا ولی کاش یه موزیک یا اهنگ ایرانی متناسب با فضا پخش کنن که حس و حال تاریخی داشته باشه

تخت مرمر و کل مجموعه کاخ گلستان رو حتماً باید با حوصله دید و اگه کسی رو داشته باشید که توضیح بده براتون اونجا رو بسیار عالی خواهد بود

بسیار زیبا و بی نظیر

عالی و بی‌نظیر

کاخ گلستان یکی از قدیمی ترین بناهای شهر تهران است که خود از یک سری بنا و عمارت تاریخی تشکیل شده است. ایوان تخت مرمر در کاخ گلستان یکی از زیباترین و البته قدیمی ترین بنایی است که در این آثار باستانی ساخته شده است. در این مقاله همراه ما باشید، تا با این اثر تاریخی و معماری که برای ساخت آن به کار رفته است، بیشتر آشنا شوید.تخت مرمر یا تخت سلیمان یکی از بناهایی است که دستور ساخت آن توسط کریم خان زند در دوران زندیه صادر شد. اما ساخت این بنا بعد از فوت این پادشاه نیمه کاره باقی ماند و توسط آقا محمد خان قاجار به پایان رسید.

wonderful

گذر از تاریخ محله بهترین سفر کوتاه محسوب میشه

واقعا زیبا ❤️

بی بدیل